Темата како тема си е умрена од сите страни. Причините са неколку, од моја мрза и невнимани да разгорам дискусија, од самата неинтересна појава и експлицитна одбивност да пишам такви работи ( то ест јас мразеех да пишам такви работи), ама покасно у живото се научих оти таа моја омраза била смотана, детска, и доста опасна. Па на стари години енос се учам како да си ги осмислувам, средувам, и претставам мојте идеи како смислена целина. Исто, не ни почна заради незаинтересираноста на мојте драги форумски нинџи, пардон колеги, само заради непривлечнио начин на пишејне на темата. И така, Рендето како верен на својо занаат, ме потсети културно човеко оти јас не сам си кажал мислењето, и дека си го кријам како некој смок нозиштата...
Кристијанчето, убав на мајка, даде одговор ама ногу бла бла низ него, малку суштествени работи. Ама опростено му е, оште се уче детето и битно има желба да науче нешто ново. И потфана малку идејата за да се науче човек да се изразува как шо требе, а не да не знае 3 реченици да сврзе. Ама учиталите да са криви, не са. Толку знаат, толку се секират, толку пренесуват на учениците.
Рендето од другата страна, си напри споредба со западнио терк за пишејне. Как знаа дек да чепне, желки да го апат. Точно од там беех инспириран, нешто од западните филмове, нешто од западните пишаници, шо од време на време ги читам.
Основните прашања са, дали пишејнето на нешта помага, и дали овај начин на лична надоградба е доволно, и правилно искористен у нашто образование?
Кратките одговори са: Да, помага. И не, не е доволно ни правилно искористен од образованието.
Е сега, да го критикувам целото образование како процес, не бива тук. Требе си посебна тема за таа работа, шо евентуално некој ден и ќе ја отворам (иако таа тема ќе е како последица од растечките коментари за простотата, необразованоста, и слични други епитети шо се изнафрлија у мојта тема за земјоделие... Плус, тамо излезе дека образованието не ги произведува потребните кадри, а е некаков елитистички балон... ама да не откривам ногу, а да си се врнам на основните идеи).
Има неколку насоки шо сакам да ги размозгам (ако според вас сам забравил некоја, или испуштил, недоразмислил, слободно пишејте, ќе се допунам): Навика и начин за изразувајне, читајне, аргументирајне, пишејне на оригинални трудове (не копирај од негде, и стави си твојто име оти те мрзело да си напишеш нештата), негрижа, неукост, и неспособност на моменталните давачи на знаејне (учителите и просветителите).
За да знае еден човек да пише, требе прво да се науче да чита. Не говорам за техничката страна. Говорам за мислејнето, анализирајнето на идеи, начино на прикажувајне на идеите низ зборове, па способноста за вадејне на заклучоци од прочитаните нешта. Секој текст си има некаква порака и вредност. Човек само требе да размисле малку додека го чита. Не мора цели книги да чита човек. Доста е маленки композиции, состави, нешта шо не одзимат толку ногу време да се прочитат.. (додуша секоја книга си е предизвик сам за себе)
Навика и начин за изразувајне. Да речеме, тука повеќето имат проблеми да си ги искажат мислите. А е некаков неофицијален форум. Наште високообразовани човеци секој у неговата сфера си е задлабочен, и најчесто суде оти такви работи са му бескорисни (пишејне на есеи). Донекаде са у право. Донекаде... Ама нема ништо понеуверливо од човек шо си ја знаа работата, а не знаа да склопе 3 реченици со смисла и без прекин на мислата. И коа и се даде една обична задача да напишат нешто, плеткат се со саати/денове, и на крај резултато е за никаде. И оправданието најчесто е, не сме писатели... А не мора да биде така.. Требе човек да си развие навика, стил, и начин како систематски да си ги изразува мислите. Не мора да биде нешто нај, нај, со голема уметничка вредност. Говореме за едноставен, среден текст, со јасна идеја и порака. Ништо повеќе, ништо помалку. Од професионална страна, секој мора да е доволно способен да си ја објасне идеите и работата на човек од страна/лаик со едноставни и разбирливи зборове. Споделувајнето на чувства, идеи, мисли, работи може да биде корисно, интересно, полезно ако другите човеци можат да те разберат. Тука одма се провлекува прашањето и на аргументација, како да се аргументира, и да се избегнат повеќето стапици и лажни аналогии. Барем на неколку души тука сам пишал точно за тија работи, и сам ставал линк за да прочитат повеќе. Едноставно, секој шо сака да си се смета за паметен човек, треба да знае како да си ги аргументира и поддржува идеите, мислењата, пишаниците.
Некој е повеќе, а друг помалку надарен за пишејне и изразувајне. Ама секој може да се извежба, да се науче да си пише идеите. Е сега, тава ме носе до наредна точка, учители и образование, и начините на кои е искористено пишејнето у самио образовен процес.
Прво и основно, повеќето учитали си немат блага веза од пишејне есеи. Целосно се остава таа работа на учиталите по мајчин јазик и литература (иако поголемио дел од них са доста непогодни, и неуки на тава поле). А, сите учитали шо предават општествени науки можат да се уклучат у развивајне навики, идеи, и вдахновение за учениците да ги натерат да си ги изразуват мислите на хартија. Повеќето ги мрзе да се замарат за такви работи, демек имат нешто поважно. Проблемите кои са резултат од оваа страна са неколку.
На повеќето учитали, не и е местото у школо. Едноставно не ги бива за таа работа. Индиферентноста не е квалитет.
Од основно се ствара аверзија кон пишејнето нешта.. Оти се терат од тебе “креативни работи“, дават се смотани наслови, шо имат некаква шарлатанска, кич и шунд нота(проверејте насловите на темите шо ги пишат децата коа терат есеј за писмена.. Од повеќето ме лазат морници, за извештаченост). Оште не ми е јасно зашо не можат да се користат нормални наслови и нормални теми шо ги занимат и са интересни на децата. Зашо мора да се пишат за некакви изгубени идеали, исчанчени визии, извештачени работи?
Повеќето учитали не те учат да мислеш и да се изразуваш, а пробуват да ти турат готово сервирани идеи у главата. Кажуват ти кој са правилните идеи, кои са неправилните идеи.. Па ако мислеш поразлично, одма си жигосан. Наместо да ти објаснат како се оформува еден добар состав, и да ти дават кратки вежби (пасуси, реченици, маленки вежбички за пишејне) како со зборове целосно да си ги изразеш мислите, па така пасусче по пасусче да си оформеш добра композиција. Добар учитал ќе пуште идеја да те заскокотка умствено. А не фризирана глупост шо звуче “креативно“.
Немајнето традиција за развивајне на сопствени идеи. Кај нас оште препишувајнето е прифатливо како нешто најнормално (дури има некаква чудна популарност, како нешто супер кул..). Дури има и огласи шо ти изработуват состави/композиции по порачка. Името само си го закачеш озгоре, и готово. И минеш неказнено без проблем. Или копирајнето цели пасуси, делове, реченици од интернет страни, енциклопедии и се присвојуват како оригинални. И Трајко не може 2 збора да сврзе, ама напишал 100 страни текст шо праа смисла.
Се надевам дека ова барем малку има нешто во врска со темава...
