Зошто, според авраамските религии, Бог ги суди сите луѓе според ист морален закон, кога тие не почнуваат од иста позиција?
Конкретно, зошто лица со различни вродени побуди и психолошки конституции се судени според универзален морален код, кој не ги зема предвид нијансите на нивната природа?
Да земеме како пример лица со хомосексуални побуди. Според традиционалното разбирање на христијанството и исламот, хомосексуалниот акт е грев, а единствено „морално“ прифатливо сексуално однесување е она помеѓу маж и жена, во рамките на бракот. Со тоа, лице кое чувствува длабоко и трајно привлечност кон ист пол, без никакви хетеросексуални побуди, не е повикано да ја регулира својата сексуалност, туку да ја негира целосно. Не е прашање на умереност, туку на апстиненција од секаков интимен однос.
Спротивно на тоа, стрејт лице има можност за исполнување на својата природна сексуална и емоционална потреба преку брак, љубов, семејство. Така, и двајцата се подложни на истиот закон, но само едниот има реален пат за живот со интимност, љубов и смисла во рамките на тој закон. Другиот може да го исполни тоа правило само со жртвување на себеси и своите импулси. Дали тоа е еднаков терен за морална проценка?
Ако законот бара од некого нешто што е природно за него, а од друг бара нешто што значи длабоко самооткажување и живот без елементарна форма на интимна среќа, тогаш тој закон не е еднаков. Тоа не е еднаков тест, туку тест кој однапред е поставен потешко за едната страна. Како тоа корелира со идејата за совршена божја праведност?
Дополнително, не само кај сексуалноста, туку и кај други природни разлики како што се темперамент, склоност кон анксиозност, импулсивност, ниво на агресија, психолошка стабилност. Сите овие фактори влијаат на способноста за „морално“ однесување. Ако религиозниот закон не ги зема предвид овие индивидуални разлики и не нуди соодветна корекција или разбирање за нив, тогаш тој не е праведен судија, туку систем што наградува некој кому на среќа му се паднале правилна телесна и психолошка конституција.
Истото прашање може да се прошири и на други облици на човекова природа:
Луѓе со хронична депресија или анксиозност, на кои верата и радоста не им доаѓаат природно.
Луѓе со импулсивен темперамент или генетска предиспозиција кон зависности.
Луѓе родени во строго индоктринирани средини, без слободен пристап до спротивни идеи.
Ако судењето на луѓето се темели на нивната способност да одолеат на своите побуди, тогаш очигледно е дека некои луѓе се родени со „потешки испити“ од другите.
Ако некој ја следи вистината по цена на целата своја природа – тоа е херојство. Но ако некој друг ја следи вистината затоа што таа се совпаѓа со неговата природа, дали и двајцата ја поминале истата "испитна задача"?
Или, парафразирано: дали е праведно сите да бидеме судени според ист закон, кога тој закон со различна тежина паѓа на различни луѓе?
-----------
Овој познат филозофски аргумент ми е една од дилемите против авраамските религии. Друга дилема неодамна се потсетив дека сум ја разработувал во тема пред неколку години:
Конкретно, зошто лица со различни вродени побуди и психолошки конституции се судени според универзален морален код, кој не ги зема предвид нијансите на нивната природа?
Да земеме како пример лица со хомосексуални побуди. Според традиционалното разбирање на христијанството и исламот, хомосексуалниот акт е грев, а единствено „морално“ прифатливо сексуално однесување е она помеѓу маж и жена, во рамките на бракот. Со тоа, лице кое чувствува длабоко и трајно привлечност кон ист пол, без никакви хетеросексуални побуди, не е повикано да ја регулира својата сексуалност, туку да ја негира целосно. Не е прашање на умереност, туку на апстиненција од секаков интимен однос.
Спротивно на тоа, стрејт лице има можност за исполнување на својата природна сексуална и емоционална потреба преку брак, љубов, семејство. Така, и двајцата се подложни на истиот закон, но само едниот има реален пат за живот со интимност, љубов и смисла во рамките на тој закон. Другиот може да го исполни тоа правило само со жртвување на себеси и своите импулси. Дали тоа е еднаков терен за морална проценка?
Ако законот бара од некого нешто што е природно за него, а од друг бара нешто што значи длабоко самооткажување и живот без елементарна форма на интимна среќа, тогаш тој закон не е еднаков. Тоа не е еднаков тест, туку тест кој однапред е поставен потешко за едната страна. Како тоа корелира со идејата за совршена божја праведност?
Дополнително, не само кај сексуалноста, туку и кај други природни разлики како што се темперамент, склоност кон анксиозност, импулсивност, ниво на агресија, психолошка стабилност. Сите овие фактори влијаат на способноста за „морално“ однесување. Ако религиозниот закон не ги зема предвид овие индивидуални разлики и не нуди соодветна корекција или разбирање за нив, тогаш тој не е праведен судија, туку систем што наградува некој кому на среќа му се паднале правилна телесна и психолошка конституција.
Истото прашање може да се прошири и на други облици на човекова природа:
Луѓе со хронична депресија или анксиозност, на кои верата и радоста не им доаѓаат природно.
Луѓе со импулсивен темперамент или генетска предиспозиција кон зависности.
Луѓе родени во строго индоктринирани средини, без слободен пристап до спротивни идеи.
Ако судењето на луѓето се темели на нивната способност да одолеат на своите побуди, тогаш очигледно е дека некои луѓе се родени со „потешки испити“ од другите.
Ако некој ја следи вистината по цена на целата своја природа – тоа е херојство. Но ако некој друг ја следи вистината затоа што таа се совпаѓа со неговата природа, дали и двајцата ја поминале истата "испитна задача"?
Или, парафразирано: дали е праведно сите да бидеме судени според ист закон, кога тој закон со различна тежина паѓа на различни луѓе?
-----------
Овој познат филозофски аргумент ми е една од дилемите против авраамските религии. Друга дилема неодамна се потсетив дека сум ја разработувал во тема пред неколку години:
Зошто постоењето на Господ не е очигледно?
Ова прашање го поставувам до секој кој со чие верување може да се дефинира како теист или верник, до оние кои го бараат и веруваат дека постои и дека ќе го најдат, и до оние кои го нашле својот бог. Но особено до најбројните, Христијани и Муслимани, верници чие верување доаѓа со сет на правила...
forum.kajgana.com
