A Song of Ice and Fire

[Eddard Stark]

@Trpe Grozni
Делумно се согласувам за јазиците, не постои еден универзален збир на правила според кој би можело прецизно да се одреди дека еден јазик има најголем вокабулар, или пак дали воопшто тоа би значело дека тој јазик е најбогат.

Сепак, англискиот се смета за јазик со најголем вокабулар, и тоа далеку пред другите со преку милион зборови. Тоа најмногу се должи на многубројните влијанија на кои што бил подложен. Оригинално е германски јазик, кој присвојувал доста од скандинавските јазици поради викиншките екскурзии по Британија. Со инвазијата на Норманите доаѓа и француското влијание, и секако тука е и латинскиот јазик, кој што исто така пронашол начин да се инкорпорира во англискиот.
Затоа и англискиот јазик е исполнет со огромен број на синоними, што го прави на некој начин и доста уникатен.

Но, тука се јазиците од типот на германскиот. Овој јазик во својот речник нема онолку зборови колку што има англискиот. Но, на еден начин германскиот јазик има бесконечен фонд на зборови, поради честата практика да се спојуваат многу индивидуални зборови за да се создаваат нови. Затоа и не може да се каже дека германскиот е посиромашен јазик од англискиот.

Јас го преферирам англискиот, најинтересен ми е за изучување и најубав за изразување.
И сметам дека главна причина поради која што многу често тука се користиме со англиски изрази е поради огромното влијание што овој јазик го има преку музиката, литературата, кинематографијата, а не дека луѓето мислат дека тоа ги прави попаметни. Едноставно понекогаш поприродно ни доаѓа, секако во неформални ситуации, да искористиме некој англиски израз.

Спојлер: За да не бидам целосно off-topic

 

[Trpe Grozni]

Тоа најмногу се должи на многубројните влијанија на кои што бил подложен.

Чекај, сакаш да ми кажеш дека еден јазик развиен на остров и кој имал допир со само неколку околни јазици е побогат, од јазик кој се развива на крстосницата помеѓу Европа и Мала Азија, а преку тоа и Африка и Азија, и преку која дошол во допир со скоро сите можни јазици во Европа, блискиот и средниот исток, и северна африка ??
Ајде ти се молам.

Во секој случај, да се вратиме на темата.

Мое мислење е дека би било интересно доколку во нашиот превод на „Играта на троновите“ се воведат некои македонски дијалекти, кои би ги карактерисирале различните кралевства во Вестерос.
Да речеме кумановскиот за северот, тетовскиот за Железните острови, охридскиот за Дорна, велешкиот за Долината (Вејл), Речните земји (риверландс) Западните земји (Вестерландс) и да речеме струмичкиот за Фатот (Рич) и Олујните краишта (Сторм лендс).
Може и други комбинации, ова е само основна идеа.

Мислам дека така би било многу поинтересно, со оглед на тоа дека и Мартин употребува различни дијалекти и различни фрази за различни краишта, така да северот секогаш се одсликува во шкотскиот дијалект, центарот е донекаде сличен на класичниот стар англиски и слично.

 

[Björn]

Чекај, сакаш да ми кажеш дека еден јазик развиен на остров и кој имал допир со само неколку околни јазици е побогат, од јазик кој се развива на крстосницата помеѓу Европа и Мала Азија, а преку тоа и Африка и Азија, и преку која дошол во допир со скоро сите можни јазици во Европа, блискиот и средниот исток, и северна африка ??
Ајде ти се молам.

Во секој случај, да се вратиме на темата.

Мое мислење е дека би било интересно доколку во нашиот превод на „Играта на троновите“ се воведат некои македонски дијалекти, кои би ги карактерисирале различните кралевства во Вестерос.
Да речеме кумановскиот за северот, тетовскиот за Железните острови, охридскиот за Дорна, велешкиот за Долината (Вејл), Речните земји (риверландс) Западните земји (Вестерландс) и да речеме струмичкиот за Фатот (Рич) и Олујните краишта (Сторм лендс).
Може и други комбинации, ова е само основна идеа.

Мислам дека така би било многу поинтересно, со оглед на тоа дека и Мартин употребува различни дијалекти и различни фрази за различни краишта, така да северот секогаш се одсликува во шкотскиот дијалект, центарот е донекаде сличен на класичниот стар англиски и слично.

За тоа Маргери како лафа по струмички, не знам, али знам дека англискиот е убедливо нај богат јазик, со зборови.
Исто така, верувал или не, српскиот и бугарскиот се по богати со зборови од македонскиот литературен јазик.

 

[Trpe Grozni]

За тоа Маргери како лафа по струмички, не знам,

Е шо че и фалет на Марџери да лафет по Струмички де ??

али знам дека англискиот е убедливо нај богат јазик, со зборови.
Исто така, верувал или не, српскиот и бугарскиот се по богати со зборови од македонскиот литературен јазик.

Брат, ако некој не ги преброи македонските зборови, тоа не значи дека не постојат.

 

[Setsuko]

Лафа не е струмички. Во Гевгелија и Богданци лафат, струмичани говорат.

Околу богатството и фондот на зборови, не е нашиот толку сиромашен ко што мислиме. Имаме едно чудо зборови што воопшто не ги користиме, дури и такви што се целосно заборавени. Во Нова Македонија еден период имаше рубрика што ги актуелизираше, ама кога нешто ќе се исфрли од употреба тешко е да се врати назад. Имаше зборови што не знаев ни што значат. Не звучат модерно и „кул“, покрај огромното влијание од англискиот, невозможно е да ни се наметнат пак. Проблемот е што кај нас малку се луѓето што се занимаваат со таа проблематика, а и нашата свест за зачувување на јазикот е катастрофална.

Инаку идејата со дијалектите ми е интересна. И во преводот на „Хари Потер и каменот на мудроста“ што го направија фанови имаше некој обид Хагрид да зборува на дијалект, но повеќе беше мешавина од дијалекти отколку точно дефинирано. И тука може многу проблеми да настанат, преведувачот ако не е роден говорител на дијалектот, тешко дека ќе може да го долови вистински.

Топер ќе имаат одлична заработка, несомнено, но иако ветуваат одличен превод, заради досегашното искуство скептично гледам на тоа. Не ми се допаѓа и идејата една книга да ја делат на два тома, но тоа е што е. Изненадувачки е што воопшто се решија на таков потег, мислев дека дури кога ќе заврши серијалот ние тек тогаш ќе почнеме со издавање на книгите.

 

[Trpe Grozni]

Лафа не е струмички. Во Гевгелија и Богданци лафат, струмичани говорат.

Е добро де, не сум струмичанец, тетовчанец сум.

Околу богатството и фондот на зборови, не е нашиот толку сиромашен ко што мислиме. Имаме едно чудо зборови што воопшто не ги користиме, дури и такви што се целосно заборавени. Во Нова Македонија еден период имаше рубрика што ги актуелизираше, ама кога нешто ќе се исфрли од употреба тешко е да се врати назад. Имаше зборови што не знаев ни што значат. Не звучат модерно и „кул“, покрај огромното влијание од англискиот, невозможно е да ни се наметнат пак. Проблемот е што кај нас малку се луѓето што се занимаваат со таа проблематика, а и нашата свест за зачувување на јазикот е катастрофална.

Можат, ама за тоа треба организирана акција од некого.

Проблем е тоа што нема кој да ја организира акцијата. Таква акција имате во Франција, и тие одлично си го чуваат јазикот, за разлика од нас кои се биеме во гради со нашата патриотштина, а тоа го кажуваме на англиски (само зошто е модерно).
Инаку и самите ние би биле изнанадени со богатството на (сега веќе) заборавените македонски зборови. Мислам дека би се зачудиле колку „модерно“ иако необично денес би звучеле тие зборови.

Инаку идејата со дијалектите ми е интересна. И во преводот на „Хари Потер и каменот на мудроста“ што го направија фанови имаше некој обид Хагрид да зборува на дијалект, но повеќе беше мешавина од дијалекти отколку точно дефинирано. И тука може многу проблеми да настанат, преведувачот ако не е роден говорител на дијалектот, тешко дека ќе може да го долови вистински.

Пазете, Вестерос е голем континент, величината е отприлика како Европа. Нема шанси тие на север и тие на југ да говорат на ист дијалект. Дури и во серијалот на книгите се споменува дека постојат различни дијалекти и дека луѓето може да ги разликуваат по дијалектот кои го зборуваат.
Е сега, колку би било тоа изводливо кај нас, со нашите дијалекти, не знам, ама мислам дека би било интересно да се проба.

Топер ќе имаат одлична заработка, несомнено, но иако ветуваат одличен превод, заради досегашното искуство скептично гледам на тоа. Не ми се допаѓа и идејата една книга да ја делат на два тома, но тоа е што е. Изненадувачки е што воопшто се решија на таков потег, мислев дека дури кога ќе заврши серијалот ние тек тогаш ќе почнеме со издавање на книгите.

Да, и мене тоа ме изненади, мислев дека немаат кожни кесиња да се обидат на такво нешто, нарочно бидејќи тие веќе испродадоа извесна количина книги од овој серијал со српски превод.

Искрено се надевам на одличен превод, задоволен ќе бидам и со не толку добар (на нивото на српскиот), ама за жал се плашам од слаб и ужасен превод, на основ на досегашното искуство.

 

[Сабазиј]

Се зачленив само ради вакви мислења и пораки.

Англискиот речник не е побогат. Ралзличен да, ама побогат дефинитивно не. Тоа што сега е во мода де се лупаат англицизми (некој си мисли дека е попаметен поради тоа), не е ништо ново. Истото се случувало претходно со француски, германски, руски, турски, грчки и останати терминологија која била популарна во дадениот период.




Кингс Ландинг - Кралска лука (Кралево пристаниште)
Винтерфал - Зимовник (место каде што се презумува)
Леди Стоунхарт - Дамата со камено срце - Дама Камено Срце
Вајт Волкерс - Бели шетачи
Ви ду нот соу - Ние не сме сеачи - Ние не сееме

Се, ама буквално се може да се преведе квалитетно. Тоа што нашите преведувачи најдоа начин да заработат без мака (давајќи им на различни студенти да преведат различни делови на текстот, па можеш јасно да прочиташ до каде преведувал еден, и од каде превзел друг), а лекторите служат само за да им се пише дека имало лектор, тоа е веќе сосема трета рабора.

Книгите ги прочитав на српски, и не сум баш премогу задоволен и со нивниот превод (што воопшто значи Зимоврел ?? Такво нешто воопшто не постои во српскиот речник), а нити хрватскот не е нешто нарочно.
Сега ги слушам во облик на аудио (звучни) книги на англиски јазик преку мобилниот телефон.

Квалитетен превод треба да се плати и треба да се преведува подолг временски период, не може да се изработаат 1500 страни за само месец дена, бидејќи во вакви сложени случаи треба да се консултираат и поети и историчари и техничари и градежници и многу други стручњаци од различни струки, за да се дојде до задоволителен резултат, за да не биде случајот како во една книга која сега ја читам каде пишува дека авионот Аирбус А-340 има четири цилиндри (ако го прашате преведувачот на книгата што тоа значи, мислам дека ни тој нема да знае да ви одговори).

Значи се може да се преведе, ама за квалитетно да се преведе тоа треба да се плати и да се чека извесен временски период и после тоа правилно да се лекторира.[DOUBLEPOST=1395075277][/DOUBLEPOST]

Се согласувам дека македонскиот јазик е доволно богат за добар превод на која било книга. Не е проблемот во тоа туку во изборот на преведувачите, нивната писменост, нивната платеност и времето кое им е дадено. Лесно може да се случи при преводот да се нема ни време, ни пари, ни знаење. Вклучувањето на трета, четврта страна во преводот (историчари, поети, архитекти и сл.) што е вообичаена практика (и мартин бездруго се консултирал со други лица при пишувањето) кај нас се` уште е научна фантастика. Вметнувањето на дијалектите не е лоша идеја, под услов да е добро изведено.
King's Landing - а зошто не Кралски Пристан?
Зимоврел - врело (извор) во случајов, ако добро се сеќавам, би можело да се однесува на топлите извори врз кои е изграден замокот, па и преносно, на врелината на тие извори (иако ова второво и не е толку издржано).
Бели/бледи шетачи, Леди Стоунхарт би можела така да биде именувана и на македонски (при што прекарот наликува на име)
Мислам дека, во основа, треба да се избегнува буквалниот превод и да се бара друго решение, кое сепак, треба да биде добро промислено. И тука е проблемот - лоши решенија поради незнаење и незаинтересираност.

 

[Björn]

Ново нешто од овој свет ќе има у Rogues.
Излегува у јуни.

За тие што не им е јасно, Rogues е (колку што знам) трета книга од серијалот збирки.
Тоа се тематски збирки од раскази од познати писатели, избрани од Џорџ. Нормално и он има по еден расказ и тоа од светот на ASOIAF.
Првата беше Warriors, таму го имавме третиот (и засега последен Dunk&Egg: The Mystery Knight). Втората беше Dangerous Women, со приказната за една од таргариенските граѓански војни, поточно нај жестоката војна (The Princess and The Queen).

D&D биле скоро на гости у Њу Мексико кај Мартин и на долго и на широко ја разглабале приказната што следи во наредната и другата книга. Секој карактер посебно. Велат дека дополнителен по прецизен поглед во иднината им требало, затоа што им било битно за навремено планирање. Инаку тие одамна веќе имаат дознаено како глобално ќе биде крајот на книгите.


Во врска со преводите, интересна е недоследноста на српскиот превод и како се одлучува каде да се стави граница, на буквалното преведување, а од каде да се продолжи само со транскрипција.
Така, во нивниот превод го имаме Ser Robert Strong, како Сер Роберт Стронг, но Tarth е Опорје.

 

[Trpe Grozni]

Во врска со преводите, интересна е недоследноста на српскиот превод и како се одлучува каде да се стави граница, на буквалното преведување, а од каде да се продолжи само со транскрипција.
Така, во нивниот превод го имаме Ser Robert Strong, како Сер Роберт Стронг, но Tarth е Опорје.

И јас тоа го приметив, ама и некои други работи, како на пример ког аги кажуваат годините. На почетокот се стаднардно (тринаесет, четириесет и четири и слично), додека покасно применуваат нешто поинаку, нешто слично на тоа како се изговараат догините на словенечки, прво единиците, па после тоа дестките (три и дваесет, четири и четириесет).

Сега приметив дека тоа е случај и кај Мартин во англиската верзија (барем според аудио книгите).

Не дека е нешто битно, ама го приметив и решив да го споделам со вас.

 

[Tegla]

Тоа со годините го имаш кај повеќе автори, посебно во овој жарн. Претпоставувам сакаат да ја доловат средновековната неписменост и да му дадат автентичност на текстот, да делува "старо". Други автори користат архаичен јазик со истата цел.

За преводот си стојам на ставот дека фантазија на македонски звучи смешно, без разлика дали е правилно преведена или не. Фатот? Белите Шетачи? Сериозно, кога ќе прочитам нешто вакво ми создава одбивност и ми ја руши секоја слика за WW во умот.

А за како е правилно да се преведе не знам, не сум професионален преведувач, но знам дека преведувањето е уметност и бара да бидеш креативен за да ја доловиш атмосферата. Некаде ќе преведеш а некаде ќе одиш со транскрипција. Треба да се има осет и искуство за овие работи.

Во секој случај нека ги преведат книгите. Можеме само да добиеме.

 

[Björn]

...За преводот си стојам на ставот дека фантазија на македонски звучи смешно, без разлика дали е правилно преведена или не. Фатот? Белите Шетачи? Сериозно, кога ќе прочитам нешто вакво ми создава одбивност и ми ја руши секоја слика за WW во умот.
...
.

Во тој случај, немаш гајле.
Тука збориме за превод на книга, а во книгата се Others, колку што знам (можеби на едно, или сепак ниедно место ги има како WW).
Туѓинци? Можат да одат и по слободно и да ги наречат Душмани.

Ова WW почна од втора епизода. Тогаш им текна на D&D дека можеби публиката често ќе се помеша кога, на пример, во некој дијалог се споменуваат others (други луѓе). Има за ова и на Wiki.
Како што се зголемува публиката (затоа што серијата е се по популарна), се шири и нејзиниот профил, кој ќе опфаќа и групи гледачи кои не можат баш да разликуваат се што има во заплетканата адаптација на уште по заплетканата приказна од книгите. Затоа се повеќе ќе гледаат да поедноставуваат, да џвакаат и да избегнуваат поклопувања од типот на Others, Asha-Osha и други, сега не ми текнуваат.

А Reach е предизвик.

 

[Trpe Grozni]

Тоа со годините го имаш кај повеќе автори, посебно во овој жарн. Претпоставувам сакаат да ја доловат средновековната неписменост и да му дадат автентичност на текстот, да делува "старо". Други автори користат архаичен јазик со истата цел.

Знам, само интересно ми беше што во првата книга оди нормално, а потоа обратно.

За преводот си стојам на ставот дека фантазија на македонски звучи смешно, без разлика дали е правилно преведена или не. Фатот? Белите Шетачи? Сериозно, кога ќе прочитам нешто вакво ми создава одбивност и ми ја руши секоја слика за WW во умот.

Мислам дека тука повеќе се работи за ненавикнатост, отколку за тоа дека смешно звучи. Еден од најдобрите преводи (на тогашен српско-хрватски) го имаш баш во фантази книга, стариот југословенски превод на „Господарот на прстените“. Ама преводот го правел професионалец преведувач и поет, и не го правел за месец два, туку веројатно за повеќе од една година.
Како за пример, знаеш како мене смешно ми звучеа војничките наредби кога се осамостоивме ?? Сега веќе ми звучат нормално.

А за како е правилно да се преведе не знам, не сум професионален преведувач, но знам дека преведувањето е уметност и бара да бидеш креативен за да ја доловиш атмосферата. Некаде ќе преведеш а некаде ќе одиш со транскрипција. Треба да се има осет и искуство за овие работи.

Во секој случај нека ги преведат книгите. Можеме само да добиеме.

Апсолутно се согласувам околу преведувањето и добивката, затоа би требало да биде професионален преведувач, а не куп збунети незавршени студенти кои работат за потпис на професорот (или нешто слично).

Во тој случај, немаш гајле.
Тука збориме за превод на книга, а во книгата се Others, колку што знам (можеби на едно, или сепак ниедно место ги има како WW).
Туѓинци? Можат да одат и по слободно и да ги наречат Душмани.

Одлични примери.

А Reach е предизвик.

Има доста зборови кои можат да се употребат за превод на Рич, еве еден интересен пример на превод би можело да биде Загреб (Заграб), понатаму Зафат, Фат, Граб, или некоја слична модификација.

Интересно би било и за кое име би се одлучила кај Пајк, по мене би требало да биде нешто како Шило, Шилка, Острица или слично.

П.С.

Мислам дека и на издавачките куќи би им се исплатило да им дадат на десетина читатели предизданиски примероци на книгите, со обврска на читателите да ги прочитаат и дадат забелешки на истите.
За жал има многу книги кај кои лошиот превод ми го упорпастува читањето на инаку добра книга.

 

[Tegla]

Во тој случај, немаш гајле.
Тука збориме за превод на книга, а во книгата се Others, колку што знам (можеби на едно, или сепак ниедно место ги има како WW).
Туѓинци? Можат да одат и по слободно и да ги наречат Душмани.

Ова WW почна од втора епизода. Тогаш им текна на D&D дека можеби публиката често ќе се помеша кога, на пример, во некој дијалог се споменуваат others (други луѓе). Има за ова и на Wiki.
Како што се зголемува публиката (затоа што серијата е се по популарна), се шири и нејзиниот профил, кој ќе опфаќа и групи гледачи кои не можат баш да разликуваат се што има во заплетканата адаптација на уште по заплетканата приказна од книгите. Затоа се повеќе ќе гледаат да поедноставуваат, да џвакаат и да избегнуваат поклопувања од типот на Others, Asha-Osha и други, сега не ми текнуваат.

А Reach е предизвик.

Во право си за White Walkers/The Others но друго ми беше поентата. Најчесто се The Others но сигурен сум дека WW терминот потекнува од книгите па сигурно некој ги има спомнато, можеби Yggrite, Mance или некој друг? На кој му е најтазе читана ќе не поправи.

 

[Trpe Grozni]

Кого интересира, може да прочита ново поглавје од наредната книга овде.

 

[Hurin]

Кого интересира, може да прочита ново поглавје од наредната книга овде.

staro e ova, se popaliv za dzabe ...