Централен комитет на Македонскија
Народен сѫјуз јули. 1934 год,
Председател - Смиле Војданов Секретар - Гео Пирински
Зашто ние македонцитe сме отделна нација?
В последнија брои (31) на
забраненија от
софијската военно-фашистка диктатура орган на македонската прогресивна емиграција «Ма­кедонско Знаме» бе поместена статија под заглавие «што е нација». Поради драконовската
цен­зура, в статијата се дава обшта постановка на в'проса и се говори за хѫрватската нација, без да се дава конкретно објаснение на македонс­ката нација. Тук ние доразвиваме тази статија като се спираме специално на Македонија и от­говарјаме на вѫпроса —
зашто ние македонците сме отделна нација?
Отговора на този вѫпрос
преди всичко е от
огромно политическо значение. Известно е, че както
бѫлгарскија, така и срѫбскија и грѫц­кија империализми отричат сѫштествуването на македонска нација. Според пѫрвија, македонци­те са «нај-добрата част от бѫлгарската нација». Според другија, македонците са «чисти сѫрби». Според третија — македонците са «славјаногласни елини». Така всеки от тија
наши поробители «оправдава» задѫржането под свое иго на сѫответната поробена част от нашата родина, оп­равдава претенциите, за завладјаване, на цела Македонија.
За да разобличим тези маневри па поро­бителите и покажем» че те немат никакво право над Македонија, за да попречим на техната асимилаторска политика и за да водим последователна борба за извојуване правото на
самоопределение на македонскија народ до него­вото отделјане от бѫлгарската, срѫбската и грѫцка империалистически д'ржави и обединим в самостојателна
независима република на трудеција се македонски народ, ние македонците требва високо да зајавим,
че не сме нито сѫрби, пито гѫрци, нито пѫк бѫлгари, а сме отделна македонска нација, којато се бори за своето национално освобождение и отделјане в своја македонска дѫржава.
Но не само от политически сѫображенија требва да направим това.
Ако македонската нација не би сѫштествувала, не бихме могли да говорим за такава. 0баче, тја е на лице и нејното сѫштествуване требва да се посочи на всички, заштото това ште улесни до голема степен нашата национално-освободителна борба.
В Македонија са на лице всички елементи, на една самостојателна македонска нација с своја територија н икономическа целост, с свои език н обшт национален характер, и с своја македон­ска историја.
1. Територијата на македонците е отделна от територијата па грѫцката, срѫбската и бѫл­гарската нации.
Тја има своите установени географически и етнографически граници между реката Места, планините Родопи, Рила и Шар, реката Дрин, планината Грамос, реката Бистрица и Егсјско море, с едно пространство от 65 хилјади кв. километри. Ако днес Македонија с разпок'сана — това е резултат на империалистическите «мирни» договори. Разпокѫсва­нето на единната македонска територија на час­ти и приклјучването на тези части к'м терито­риите на бѫлгарската, срѫбската и грѫ'цка д'р­жави стана насилствено.
2. Економически Македонија представлјава едно цело, отделно от дѫржавите, които ја вла­дејат. Оште под владичетвото па турската империја Македонија трѫгна к'м своето развитие самостојателно, по-кѫсно, по независимо от Сѫрбија, Бѫлгарија н Гѫрција. Нито една от тези последните немаше здрави економически вр'зки и обшти т'рговски пѫтишта с Македо­нија, макар че те се намираха заедно с неја в пределите па една и сѫшта дѫржава — Турција. А след като вѫзникна капиталистическото стопанство и в Македонија, там се сѫ'здадоха вѫт­решните тѫрговски пѫтишта и пазари па само­стојателна нога,
с един обшт и главен цент'р — Солун, а не Белград, Софија или Атина.
Насилственото разпокѫсване економическото цело на Македонија на три части н присѫ­единението на тези части к'м три чужди еко-номически единици — Сѫрбија, Бѫлгарија н Гѫрција — се отрази катастрофално на стопан­ството в Македонија. Крештјашт пример за това служи днешното положение на Солун, којто, след като биде лишен от естественија му
економически хиндерланд — източна и централна Македонија, с'всем западна, и от п'рвостепенно пристаниште на Бeлото море се превѫрна в един печален спомен за богат неотдавнашен тѫрговски цент'р: днес Солун стои вече на трето место в сравнение с Атина и Пиреја. Сѫ­штата участ постигна и Битолја, Охрид и всички други градове в централна и југозапанда Ма­кедонија, които, откѫснати от естественото со­лунско дебуше, са принудени да си служат с неестественија за тјах тѫрговски пѫ'т кѫм Бел­град. Сѫштото е и за Македонија под бѫлгар­ско иго, чието економическо преуспеване е тесно свѫрзано с тѫрговските пѫтишта кѫм Серес. Драма, Кавала, Солун и Струмица, а не с Софија — Видин и Пловдив- Бургаз.
3. Езика на хората, сѫставлјавашти македон­ската нација, е славјански, с особен диалект — македонски. Този език е обшт за тех. Различ­ните провинциални отенѫци в македонскија език са неизживено следствие от некогашиата родова и феодална разпокѫсаност на Македо­нија. Но провинциализма на тоја език се покри­ва от един обшт македоно-славјански диалект, по които всеки би различил македонеца от сѫр­бина. бѫлгарина, руснјака и от всеки човек от која и да е друга славјанска нација.
Провинционалните отенѫци в езика не са оште ликвидирани, дори и у нај-развитите нации, а камо ли у македонската нација, којато е национално поробена, не е организирана в своја национална дѫржава и не си е оште изработила свој литературен език.
Освен по диалекта, македонскија език се различава от срѫбскија и бѫлгарскија оште и по това, че в него старо-славјанскија елемент е мно­го по-запазен и сѫдѫржа множество думи, кои­то липсват в езиците иа сѫседните и други славјански нации..
Бѫлгарските и срѫбски великодѫржавни шовинисти използуват близоста на
македонс­кија език с езиците на техните нации, за да твѫр­дјат, че македонците са «част от бѫлгарската нација» или «чисти сѫрби».
А ние, македонците, не сме нито едното нито другото. Ние не сме и •«тесто, от което може всичко да се измеси», както беше зајавил Цвиич, един от__агентите-историци на срѫбската завоевателна политика. Ние сме отделна нација. Сходството на нашија език с бѫлгарскија и срѫбскија е обикновено сходство между езици на близки, но самостојателно развили се нации. Такѫво сходство на езиците имаме между русите, украинците и белорусите, както и между хѫрватите, черногор­ците и сѫ'рбите, но в'преки туј те представлја­ват отделни нации.
Великобѫлгарските шовинисти особено спекулират с факта, че македонскија език е по-близо до бѫ'лгарскија, отколкото кѫм срѫбскија, и това им служи като аргумент в техните твѫрденија, че македонците са част от бѫлгарската нација. Аргумента им е крајно неоснователен заштото и хѫ'рватите по език сѫ много но-близки до срѫбската отколкото кѫм чехската нација.
При това знае се, че не е само езика, кој­то определја нацијата. Дори еднакѫв да бѫде езика на македонците с този па бѫлгарите, това не може да означава, че ние, македонците, сме «част от бѫлгарската нација», штом живеем редица поколенија в друга територија, представлјаваме отделно економическо цело, штом имаме своја историја и специфични нрави, обичаи и пр. Англичаните, ирландците и американците от Сѫединените штати на северна Америка говорјат на един и сѫшт език, но са отделни нации.
4. Националнија характер е четвѫртија по ред обшт белег за хората, сѫставлјавашти отдел­на нација, в това число и македонската нација. Еднакви са техните нрави, обичаи, игри, песни хора и другите народни умотворенија, които повече или по-малко се отличават от срѫбска­та, бѫлгарската и другите славјански нации. Еле­ментите на самостојнија национален характер на македонците са толкова силни, че вѫпреки националнија гнет в Македонија, те никога не престанаха да се пројавјават. По вечеринки, свадби, именници и пр. те постојанно се пројавјават и всред емигрантско-бежанските маси в Бѫ'лга­рија, Америка и другаде, гдето има такива.
Всички тези елементи, взети заедно, дават македонската нација.
Дѫржавата на богомилеца цар Самуил не беше втора бѫлгарска дѫржава, както искат да е представјат бѫлгарските буржоазни историци, а тја беше дѫржава на македонските славјани, сѫштествувашти наред с бѫлгарското царство и срѫбското кралство. Тази македонска славјанска дѫржава по-к'сно беше дори завладела Бѫлгарија и Сѫрбија.
Велико бѫлгарските шовинисти много оби­чат да приказват за «единно бѫлгарско племе», отождествјавајки го с бѫлгарската нација. Те кријат историческија факт, че последната се сѫз­даде без онази малка част бѫлгари, които ос­танаха в Македонија, и без македонските слав­јани. Бѫлгарската нација се сѫздаде в предели­те на днешната централна и северна Бѫлгарија, източна Румелија и Добруджа,
Главната причи­на за това лежи ј економиката. Както вече ка­захме, в Македонија капитализма в'зникна и се разви по-к'сно независимо от капитализма в Бѫлгарија, без да има солидни економически врѫзки между тија две страни.
Бѫлгарското националреволјуционно движение, което се бо­реше за освобожднието на бѫлгарскија народ от игото на абсолјутнна и бејска Турција, не вклјучваше Македонија в обекта на својата револјуционна дејност. Това достат'чно показва. че с'здаването на бѫ'лгарската нација и нејно­то пробуждане за самостојателен дѫржавен живот се изв'рши
без македонските славјани.
Такова положение имаме и с срѫ'бската нација, којато с'што така се сѫздаде без македонските славјани и без онаја незначителна част сѫ'рби, останали в Македонија оште преди тја дја попадне под турско иго.
Но и
грѫцките дѫржавни шовинисти, за да оправдајат господството на грѫцкија империализ'м на завладената! от него част от Ма­кедонија, тѫрсјат племенна врѫзка между грѫц­ката нација и македонците.
Тези истѫнчени шо­винисти фалшифицират историјата, таксувајки племето на древните македоно-илиријци, заедно с вождовете на това племе — Македон, Филип Македонски и Александ'р Велики, като сѫставна част от древните гѫрци.
При това те сѫзнателно замѫлчават так'во едно сѫбитие като заселването на Македонија с огромна маса славјани, за които им е сѫвсем неловко да твѫрдјат, че са гѫрци.