Прохибиција: логика и ефекти

[Serpico]

Од први септември оваа година стапи во сила законот за забрана за продавање на алкохол после 19:00 во лиценцираните трговски објекти. Речиси три месеци подоцна, гледајќи дека ретко кој најде за сходно да го објасни законот и причините поради кој е донесен, а пропратно да ги анализира ефектите од истиот, одлучив да спроведам едно мало истражување.

1. Причини и постигнувања
Според "муабетите" кои се вртеа околу фамозниот закон, официјалната цел на регулативата е да се намали бројот на млади "алкохоличари" (во наводници, бидејќи медицински гледано, алкохоличар е лице кое во тек на една година конзумира повеќе од 8 литри жесток алкохол). Покрај оваа причина, може да се исфилуваат комотно уште пар популарни "мис на светот" причини како: јавното здравје, култура на живеење и слично.

Дали оваа цел е постигната? Дали младите повеќе - не пијат?! Или само им е отежнат патот до алкохол преку купување во локалните трафики, а олеснат им е бизнисот на трговците од сивите зони кои во количка продаваат алкохол на лица под 18 години, по 19 часот?

Се согласувам дека сликата на стотици клинци во градксиот парк во Скопје околу полноќ, за време на летниот период, е тотално грда слика која треба да се искорени. И го поддржувам тоа. Е сега, прашувам: дали за регулирање на овој неред требаше да се донесе еден ваков закон, или просто требаше да се применуваат постојните регулативи како забраната за пиење на јавно место *, забраната за дамлосување на клупа *, забраната за продажба на алкохол на малолетници, забраната за конзумирање алкохол на малолетници?

Дали донесувањето на ваков закон е практично признавање на неспособноста на системот да се бори со појавата т.е. неспособноста на инспекторите да прошетаат по продавници и да проверат кому се продавал алкохолот т.е. неспособноста на полицајците да шетаат секоја вечер во парк и да полнат комбиња со алкохолизирани клинци? Дали требаше ригорозна мерка која на големо го оневозможува возрасниот Македонец да одлучи сам дали ќе купи и конзумира алкохол во 9 наутро или во 10 навечер?

*не сум сигурен за точното име на законот, ал смислата е таа.

2. Економски ефект
Познато е дека секој трговски објект во кој се продава алкохол (до 19, нормално) треба да има посебна лиценца за продажба на алкохол. На западот ова се вика off-licence за разлика од угостителските објекти кои имаат on-licence дозволи. Уште познато е и дека за обезбедување на оваа лиценца трговците ќе треба/треба да платат/платија 20.000 денари за период од две години. Апсолутно логично е да се претпостави дека оваа регулатива ќе ги погоди ситните трговци (маалски продавници) кои за да остварат минимален профит на продажбата на алкохолот, откако ќе соберат пари за оправдување на вложеното во лиценцата, ќе им треба или ненормално добра продажба на алкохолните пијалаци, или дигање на цените. Значи, се "исфрлаат" малите од игра - а профитираат "големите". Секое друго толкување е предмет на анализи од сиво-економски побуди и како такво не е во склад со темава која ја анализира применливоста на законот, како најважниот ефект од неговото носење. Покрај ова, се протежира "социјализацијата" по кафани и кафиќи кои ќе ве послужат со алкохол во секое време, нормално по цени кои се минимум 3 пати повисоки отколку по маркетите.

3. Компарација: Македонија vs. светот
Океј, еве некои податоци од Австралија:
-Тасманија воведува забрана за продажба на алкохол, како Македонија, со тоа што таму се поригорозни: забраната започнува во 18:00 часот по локално време.
-Нов Јужен Велс, Јужна Австралија, Викторија и Нов Зеланд ја воведуваат истата, која во историјата на Австралија е позната како Six o'clock swill.

Единственото интересно во овие податоци е дека овој закон во Австралија бил воведен во периодот помеѓу 1915 и 1917 година, зависно од териториите - а бил укинат меѓу 1937 и 1967 година (повторно, во зависност за која држава во Австралија станува збор). Македонија или прерано ја откри Америка, или предоцна ја откри Австралија.

сликата The Bar на Џон Брек, посветена на фамозниот Six o'clock swill

За САД, не би ни зборувал... Кај нив, во зависност од типот на лиценца (он или офф) односно местото на продажба (угостителски или трговски објект) постои временско ограничување, точно.

Кај најголем дел од нив, важи дека временското ограничување (кое кај нас стапува во фамозниот и мистериозен 19:00 часот) кај трговските објекти (најчесто културно означени како Ликер Стор) започнува најрано во 22:00, најдоцна во 05:00, зависно од државата. По угостителските објекти, ограничувањето е во зависност од работното време на објектот.

Америте имаа еден обид за прохибиција на алкохолот, која се покажа за неуспешна, па научиле од своите грешки - економски, најчесто.

Се обидов да најдам регулативи од ЕУ, или земјите од Европа (членки на ЕУ или не) но не успеав да соберам доволно материјали. Забележав сепак, дека во Германија законите се прилично либерални по ова прашање, слично е и на островот, иако таму постојат некои ограничувања. Сепак, на впечаток сум дека незнам за друга земја во светот во која постои закон кој вика дека после 19:00 часот не смее да се продава алкохол во трговски објекти (со лиценца, фала богу). Би сакал форумџиите ширум светот да помогнат со собирање на податоци, секој за земјата во која престојува или располага со информации по прашањево за одредена земја во светот - претежно земјите од ЕУ, кон кои се стремиме со воведување на ваквите закони.

4.Прашања
Ајде да направиме мала студија, да споредиме:
1. Дали Македонија го намалила бројот на деца алкохоличари со новиот закон?
2. Дали законот е по "европски" терк или е донесен од ракав?
3. Дали со законот голема група на граѓани не се силува финансиски и општо-по однос на слободата на одлучување, со регулативата која забранува пазарење пиво од маалска продавничка во ден кога има фудбал на ТВ, а работното време на македонецот кој е погоден како колатерална штета за сметка на младите (за кои како што напишав, и пред ова постоеа забрани кои ја имаа истата цел) најчесто завршува околу 16-17:00 часот?

Пред крај, мала статистика:
Europe's young: Drinking
(% teenagers drunk 20 times or more)

Denmark 41%
UK 29%
Finland 28%
Ireland 25%
Portugal 4%
France 4%
Italy 2%

Ако е штетен, забрани го секаде. Ако не е толку штетен што може да го вброи во задоволствата или пороците кои подлежат на личен избор, регулирај го со нормативи кои ќе предвидат дозволени места и начини на конзумирање. Ама, не ме врзувај со некој глупав 19:00 термин, после кој за едно ладно пиво ќе мора да одам до кафиќ и да платам меѓу 80 и 100 денари за 0.33 литри од најевтиното пиво. Ако има термин, зошто лиценци? Ако има лиценци, зошто 19:00?! Ако има закони, зошто уште еден - во 21-от век?

Или, во гените ни е да измислуваме топла вода?

 

[Bada Bing!]

Дали оваа цел е постигната? Дали младите повеќе - не пијат?! Или само им е отежнат патот до алкохол преку купување во локалните трафики, а олеснат им е бизнисот на трговците од сивите зони кои во количка продаваат алкохол на лица под 18 години, по 19 часот?

Порано пиеја пиво сега преминаа на жестоко што е полесно за транспорт зашо не мора да се пие така ладно а од едно шише можат пет души да се начукаат. :back: Ако ги забранат жестоките ќе гледаме многу деца како одат чудно со грам кока у чмар за лепо друштво да се проводи у некој влез.:back:

Малце е радикален законот шо не е лоша работа ама да се направи за стварно негативни работи како на пример турбофолк ама не за алкохолот, тој треба да се продава 24/7.

Десет-за-два остварува!

Oompa Loompa Doompadee Dah
If you're not greedy you will go far
You will live in happiness too
Like the Oompa
Oompa Loompa doompadee do

 

[Lezbiangirl]

абе serpico владата мора да си купи гласови со овој закон ги смирува македонските загрижени граѓани кои воглавно се родители а и мора од некаде пари да зема бидејќи се продадовме

 

[Serpico]

абе serpico владата мора да си купи гласови со овој закон ги смирува македонските загрижени граѓани кои воглавно се родители а и мора од некаде пари да зема бидејќи се продадовме

Лоша услуга прави. Ако родителите не ги воспитале своите деца како да се однесуваат на улица, улицата ќе ги воспита повеќе него што треба. Покрај тоа, и родителите се засегнати од законот. Неисе, немам намера да муабетиме за односот влада и гласачи. Има фино поставени 20 прашања низ текстот... повели, одговори на некое од нив - ти, било кој.

 

[Magde.]

Дали оваа цел е постигната? Дали младите повеќе - не пијат?! Или само им е отежнат патот до алкохол преку купување во локалните трафики..?

еве ја ќе ти одговорам на ова,како дел од таа младина за која е воведен законот.
значи алкохол сеуште може да се најде лесно.само сеа треба да излеземе пред 7,да појдеме до тинекс и да го криеме она што сме го купиле,евентуално од 7 да се почне со пиење.
ако најдеш некоја ептен запикана продавница,маалска,тогаш и после 7 ќе ти дадат алкохол,нема гајле.
пред некое време седејќи во кафич,две деца,моја возраст =/- 2 години бараа да откупат алкохол од кафичот зашто нели нема кај да се најде.
не им беше битна цената,сакаа шише вотка.
вчера еден тип во мекдоналс купи неколку лименки пиво кои фино лепо му ги спакуваа и си ги однесе.
така да се ова е џабе.само си измислуваат нови начини на купување алкохол,продавачите ставаат катанци у пет за седум,немаат намера да плаќаат енормни суми за некои ќефот на некои тинејџери.
летоска,кога ќе биде “шемата“ во парк пак ќе ја гледаат истата слика.

сепак мора да се покаже “шо напраивме ние кога бевме на власт“...

 

[Oblivion]

1. Дали оваа цел е постигната? Дали младите повеќе - не пијат?! Или само им е отежнат патот до алкохол преку купување во локалните трафики, а олеснат им е бизнисот на трговците од сивите зони кои во количка продаваат алкохол на лица под 18 години, по 19 часот?

2. Дали донесувањето на ваков закон е практично признавање на неспособноста на системот да се бори со појавата т.е. неспособноста на инспекторите да прошетаат по продавници и да проверат кому се продавал алкохолот т.е. неспособноста на полицајците да шетаат секоја вечер во парк и да полнат комбиња со алкохолизирани клинци? Дали требаше ригорозна мерка која на големо го оневозможува возрасниот Македонец да одлучи сам дали ќе купи и конзумира алкохол во 9 наутро или во 10 навечер?

3. Дали Македонија го намалила бројот на деца алкохоличари со новиот закон?

4. Дали законот е по "европски" терк или е донесен од ракав?

5. Дали со законот голема група на граѓани не се силува финансиски и општо-по однос на слободата на одлучување, со регулативата која забранува пазарење пиво од маалска продавничка во ден кога има фудбал на ТВ, а работното време на македонецот кој е погоден како колатерална штета за сметка на младите (за кои како што напишав, и пред ова постоеа забрани кои ја имаа истата цел) најчесто завршува околу 16-17:00 часот?

6. Ако има термин, зошто лиценци? Ако има лиценци, зошто 19:00?! Ако има закони, зошто уште еден - во 21-от век?

1. Па од ова само се создаде ситуација каде лугето порано купуваат алкохол.. Пример нашето друштво. Одаме во 4-5 саатот да купиме од продавница специјализирана за алкохолни пијалоци. За сив пазар, незнам тоа, во Струмица не сум забележал...

2. Па да. Јасно е дека инспекторите не можат да ги контролираат продавачите до некој степен. Многу ретко (скоро да не постојат) ке најдеш некој продавач (не во бар/клуб/кафуле) кој ке ти побара лична карта за да провери колку години си...

3. Дефинитивно не. Мислам дека не ни се зголемил, а не ни намалил. Тука е некаде, ке се зголеми, па ке се намали. Зависи од генерацијата...

4. Па мислам дека е "поевропски". Според мене, глуп закон и не се согласувам со него, ама сепак некако на хартија стои "поевропски"...

5. Дефинитивно ја намалува слободата на граганите. Од оваа страна законот изгледа доста глупо, недозволувајки дури и на возрасните сами да одлучуваат што ке прават...

6. Лиценци - за да се контролира кој продава а кој не, плус државата да собере некоја паричка повеке. Зошто 19? Па најверојатно е некоја гранка од човековиот мозок која мисли дека вечерта лугето пијат повеке...

Заклучок... Законот ич не е на место. Ја намалува слободата на граганите, а не помага многу во престанувањето со продавањето алкохол на малолетните...

Како да се подобри? Па да се тргне целиот закон, да се воведат инспектори кои ке си ја вршат работата а не седат во канцеларии по цели денови... Така ке има поголема контрола во работата на продавачите, а воедно и ке се врати слободата која порано ја имаа возрасните.. :smir:

 

[Синдикат]

Јас мислам дека нема дебата некоја да има на темата, пошто не гледам кој би сметал дека законот е логичен и полезен за шо и да било.

Јас ретко сум во Македонија, ама по последното долго отсуство ко се вратив разбрав дека не смеам да плукам и мора да планирам кога да се пијанам. Незнам која му е логиката, ама на вакви легислативни киксој се сеќавам дека подмочнував гаќи ко ќе прочитав во Чек Дис Аут. It sure as hell ain't funny to me now!

 

[Serpico]

Јас мислам дека нема дебата некоја да има на темата, пошто не гледам кој би сметал дека законот е логичен и полезен за шо и да било.

Поентата е да собереме мислења, искуства - 3 месеци подоцна: што се случи со чудото од закон? Па ако има јавен интерес, може одговори на прашањата да побараме од институциите на системот (мвр, други надлежни министерства, инспекторати...итн итн).

Секогаш треба да се дебатира.
Којзнае што ќе произлезе од дебатата.

 

[Точкест]

Поентата е да собереме мислења, искуства - 3 месеци подоцна: што се случи со чудото од закон? Па ако има јавен интерес, може одговори на прашањата да побараме од институциите на системот (мвр, други надлежни министерства, инспекторати...итн итн).

Секогаш треба да се дебатира.
Којзнае што ќе произлезе од дебатата.

Ништо. Ете тоа се случи. Во три сока од кои два враќам ставам и две три пива ако случајно дојдат гости после 19.
Да продавницата е на комшија што го знам 19 години, и баш му уво чуе.
Секоја продавница со подрум крие алкохол, верувај. Да бидеш малце по напнат ќе ти дадат алкохол.
Јас ко што гледам пак има малолетници пијани низ Скопјево, така да според тоа законов ко на почетокот не го биваше и нема да го биде.
Секоја трета куќа во мојава населба продава ракија, литро ракија почнува да се продава од 70 денари па нагоре. Со литро ракија 5 средношколци се прават ќутук пијани и одат во дискотека Гранд. Ди енд на приказната

 

[Serpico]

Секоја трета куќа во мојава населба продава ракија, литро ракија почнува да се продава од 70 денари па нагоре. Со литро ракија 5 средношколци се прават ќутук пијани и одат во дискотека Гранд. Ди енд на приказната

Е, чичковците од ЕУ смислиле една дубара и за ракијата. Види ги бугарите, се жалат нон стоп за лимитот за производство на ракија по глава/производител на годишно ниво. Што е чарето? Ако одам по аналогијата на овој донесен закон, веројатно ќе забранам одгледување на лозје, правење ракија (хардкор варијанта), ќе лимитирам по ЕУ терк (поблага варијанта)....

ИЛИ ќе ги казнувам пијаните малолетници и оние кои им продаваат алкохол, без никакви забрани за остатокот од населението.


Ме мачи, шо се правиме поголеми енглези од енглезите. Еден норвешки архитект - макар бил најдобриот на свет - не може да ми испроектира куќа во Македонија, без да дојде тука и да поживее неколку месеци. Не може, бидејќи не знае како дува ветрот, незнае какви куќи граделе дедовците мои, незнае ништо... Ако се водиме слепо по европските закони, ќе направиме дупло зло: прво, нема да се применливи, како што и читам - второ, ќе се створи меѓу народот резистентност према мерките од Еу, воопшто. Лошото е што секогаш некој од нас ќе биде на мета на полицијата, ќе го има во рака и ќе го казни, намерно или по случаен избор - и ќе плати за сите непочитувачи на законот.

Додека, во меѓувреме...и понатака ќе останеме само машини за гласање, на кои друг ќе им кажува што им смислил од доменот на лични слободи: смееш ова, не смееш ова, прави вака, не прави така... НЕ за таква демократија, НЕ за такви реформи. Секој кој малку резонира ќе знае дека за некои работи, мерки, навики - кои се во генот на народот - мора да има една buffer зона која ќе опфати повеќе генерации.

Австралијанците имаат навистина 40% помалку пушачи него пред 50 години...ама се бореле половина век, стратешки, со проблемот.

Ова го споменав во делот кој ги преиспитува правата и слободите на граѓанинот, не во политичка конотација.

Океј, супер...почнавме со муабет. Ајде, слушам и понатака.

 

[Точкест]

Ме мачи, шо се правиме поголеми енглези од енглезите.

Тоа е нашиот комплекс. Го видела жабата коњот декасе потковува и она дигнала ногата.
Да супер е тоа што ЕУ смислила за Бугарија таков закон за произведување на ракија по глава. И супер е што Кина наплаќа за секое второ дете, и дупло поскапо за трето и така натака.

ИЛИ ќе ги казнувам пијаните малолетници и оние кои им продаваат алкохол, без никакви забрани за остатокот од населението.

So motherfucking right. На почетокот од законов, жителите на Марино мислам дека се жалеа на законов затоа што биле онеспособени да конзумираат по две три пива пред кооперација дур тепаат карти пред вестите. И со право, како може некој да забранува продажба на течност која се конзумира повеќе од вода, и на која народот е навикнат тооооооооооолку многу години.
Апел-Молба до надлежните органи!
Не донесувајте експрес закони, прво разгледајте што и како имаме пред да ни забраните. И најважно од се е тоа да си ги пуштаме нозете колку што ни се долги чергите. Све друго би било гола вода

 

[Oblivion]

Додека, во меѓувреме...и понатака ќе останеме само машини за гласање, на кои друг ќе им кажува што им смислил од доменот на лични слободи: смееш ова, не смееш ова, прави вака, не прави така... НЕ за таква демократија, НЕ за такви реформи. Секој кој малку резонира ќе знае дека за некои работи, мерки, навики - кои се во генот на народот - мора да има една buffer зона која ќе опфати повеќе генерации.

Австралијанците имаат навистина 40% помалку пушачи него пред 50 години...ама се бореле половина век, стратешки, со проблемот.

Ова го споменав во делот кој ги преиспитува правата и слободите на граѓанинот, не во политичка конотација.

Океј, супер...почнавме со муабет. Ајде, слушам и понатака.

Според мене, треба малку народот да се стегни. Пример.. во Струмица до пред некој месец иако има семафори, никој не чекаше (пешаците). Почнаа полицајци да "патролират" и казни да дават.. некако се смени психологијата на лугето... Сега и кога нема полицајци сите (барем нашето друштво, а и доста народ што познавам) си чекат, без разлика дали има коли или патот е целосно празен...

Не е во ред да се ограничува слободата на граганите, ама треба малку народот овде во Македонија да се стегни за да почне да им "кока" на лугето мозокот дека некои работи едноставно не треба да се прават.

--- Друг закон.. Законот кој забранува пушење на јавно место... Се додека не почнат да ги казнуват на кафулињата, баровите и другите места, нема да им текне на сопствениците да кажат, луге не пушајте овде, оти со тоа само ке изгубат дел од купувачите/корисниците...

Казните не се во ред, ама па да му е..., се додека не се казни некој, на македончето тешко да му текне да почитува нешто (или да направи нешто што ке е од општо добро за сите).

 

[Serpico]

Казните не се во ред, ама па да му е..., се додека не се казни некој, на македончето тешко да му текне да почитува нешто (или да направи нешто што ке е од општо добро за сите).

Пеки, прав си. Со спроведување на казни за непочитувачите на закони, ќе се "дициплинира" народот. Ама, имавме закони и во минатото кои ла покриваа оваа проблематика, немаше потреба од нов закон - туку од спроведување на минатите.

Ајде малку да погледнеме во препораките од ЕУ. Извадоци од два документи, повелете:

Protect young people and children

Three aims will be pursued:

-to curb underage drinking and reduce hazardous drinking among young people;
-to reduce the harm suffered by children in families with alcohol-related problems;
-to reduce exposure to alcohol during pregnancy.

Harmful alcohol consumption among young people can be effectively addressed by means of public policy. Examples of measures implemented by Member States are: restrictions on sales, availability and marketing which is considered likely to influence young people.

The alcoholic beverage industry and retailers can play an important role in this area.

Reducing alcohol-related harm among adults

A number of measures can prevent alcohol-related harm among adults and reduce the negative impacts in the workplace, including licence enforcement, server training, workplace-based interventions and campaigns promoting moderate consumption.

http://europa.eu/scadplus/leg/en/cha/c11564b.htm

Actions concerning the industry

In cooperation with the producers and the retailers of alcoholic beverages and relevant non-governmental organisations, the Member States are encouraged to establish effective mechanisms in the fields of promotion, marketing and retailing:

-to ensure that producers do not produce alcoholic beverages specifically targeted at children and adolescents;
-to ensure that alcoholic beverages are not designed or promoted to appeal to children and adolescents. Particular attention should be paid to the use of styles (motifs, colours, etc.) associated with "youth culture" , the images used, the promotion of ideas associated with alcohol consumption (implications of social success, sexual or athletic prowess, featuring of children in drink promotion campaigns and sponsoring of alcoholic drinks (sponsoring of sporting or musical events, sport merchandising, etc.);
-to ensure the possibility of examining and recalling products which do not respect the principles mentioned above;
-to develop, as appropriate, specific training for servers and sales persons;
allow manufacturers, promoters, etc. to get pre-launch advice;


http://europa.eu/scadplus/leg/en/cha/c11564.htm


Што од препораките на ЕУ кај нас е коректно решено?
Или, забраната била најлесно решение?

 

[Oblivion]

Пеки, прав си.

The alcoholic beverage industry and retailers can play an important role in this area.

Што од препораките на ЕУ кај нас е коректно решено?
Или, забраната била најлесно решение?

1. Yes they can. Ама кај нас само гледат да продадат повеке, многу не ги интересира дали ти си полнолетен или малолетен. Пример... минатата сабота влеговме во една продавница специјализирана за алкохолни пијалоци, и продавачката не не праша колку години сме, само рече што сакаме, си избравме, и таа ни донесе. 600 денари, дечки. Океј. Чао. Deal done.

2. Тоа за рестрикциите со маркетингот. Во тој дел, мислам дека добро оди. Како што гледам на ТВ, нема никаде реклами каде се користат децата/тинејџерите за рекламирање на алкохолни пијалоци, ниту пак реклами направени во тинејџерски стил. Можеби само една реклама на Скопско каде во барот/клубот лугето се претежно тинејџери.. ама мислам дека таргетот на рекламата се оние повозрасните...

3. Целосна забрана во никој случај, едноставно треба да се едуцираат младите дека пиењето многу алкохол не е добро (тоа и јас си го велам, ама... лол, тешко дека некогаш ке го прифатам, еве за утре планираме 3 другари 1 литро смирноф водка да си земаме), нема да ги направи повеке кул. Родителите треба да разберат дека на децата не треба алкохол да им се дава да пијат на домашни забави... не зборувам за некои забави надвор бидејки не може овде многу контрола од страна на родителите, но сепак ако добро ги учеле своите деца, тие ке се контролираат од "предозирање".

Бај д веј... Пеки? :lol:

 

[Serpico]

-to develop, as appropriate, specific training for servers and sales persons;
allow manufacturers, promoters, etc. To get pre-launch advice;

Raising awareness

The strategy is intended to raise awareness among EU citizens of the impacts of harmful and hazardous alcohol consumption on health, fitness for work and driving performance.

Measures which can achieve this objective include broad-based health education programmes, beginning in early childhood and ideally continuing throughout adolescence. This type of intervention can raise awareness of the dangers of alcohol and limit risk-inducing behaviour. Media campaigns, such as the Euro-Bob initiative aimed at preventing drink-driving, can also be used to this end.

Камо кампањи за штетноста на алкохолот, пред да се донесе ригорозен закон? Камо едукација на кадри? Камо труд, наместо најлесната солуција - сечење?!

*Пеки = Во ред (турцизам во Македонски, Македонизам во турски јазик, сеедно, како сакаш )