Тука има подметнато една подмолност едно кукавичко јајце. Целта на солунските атентатори не било да бидат убиени туку целта била да извршат акција во која подредено на таа цел акцијата ќе трае се додека не се погине. Зошто Арсо се самоубил кога со сигурност можел да предизвика да биде убиен правејќи го она кое го правеле неговите соборци. Можел да извикува пароли за Македонија и Православието, или било што да измислува, се додека не биде убиен. Ова кукавичко јајце е типично што ни се подметнува нам Македонците. Дека едноставно мора да се погине. Како акциите се прават не да помогнат за целта туку како акциите се прават за јуначки да се погине. Ако не се биде убиен тогаш ние самите треба да се убиеме. Така ако Арсо имал проблем со совеста зошто не погинал заедно со соборците, тогаш зошто не го сторил она кое соборците го правеле. Додавајќи барем уште едно зрнце дело во правец на целта. Така со одлагање ќе дошол до истото за кое не бил спремен додека акциите се изведувале.
Глигор не го оправдувам за избегнувањето на директната борба СЕГА освен ако во меѓувреме не согледал дека одлуката за акции се до погинување е штетна. Понекогаш луѓето донесуваат непромислени и моментални одлуки. Потоа пред или за време на извршувањето на одлуката сфаќаат дека тие одлуки биле погрешни, но не сакаат да се повлечат од изведувањето на погрешно дадениот збор. Сметам дека никој не смее човек да го држи за неговиот збор, ако тој сфатил дека дал збор за погрешна одлука.
Лично мислам дека акциите во кои однапред САМ одлучуваш/се согласуваш да погинеш прават помалку успех. Одлуките дека мора да погинеш или дека акцијата треба да биде таква за да се преживее се послаби отколку акции каде не постои одлука ни за живот ни за смрт. Овие вториве предизвикуваат повеќе штета на непријателот. Затоа што во првите човек на одредена точка веќе е спремен да се предаде од напорите со бегање во смрт или со бегање од изведувањето за сочувување на животот. Кога се работи за акции со мисла да се бори по можност и за сочувување на животот, нема граница на напорите што ќе се вложат за акцијата да биде успешна. Досега ниту едни камиказе тактики не постигнале успех. Ниту комитските, ниту јапонските, ниту разни секташки, ниту муџахединските...
Не ми е прочитана книгата и не знам за целата поставеност во неа. Но ако Глигор не го сменил мислењето и не сметал дека одлуката за акции до смрт била погрешна и се уверувал, сега да бидам лукав колку да преживеам, само колку да дојдам до слобода, па кога ќе бидам слободен ќе можам повеќе да сторам. Сметам дека тоа е самозалажување (а секое самозалажување не поминува внатре затоа што друг можеш да излажеш, ама себеси не можеш). Бидејќи кога се одлага акцијата на која си сега повикан, стално ќе ја одлагаш барајќи нови попогодни услови и ситуации. Таквиот борец нема да добие ниедна права битка. Ќе води некои странични битки кои реално немаат ефект и никому не му сметаат.
И во оваа книга изоставено е вистинското прашање што се насетува: дали е попаметна и поплодна директна борба или странични борби. Дали има и кој е најплодниот баланс помеѓу нив. Ако директноста се дефинира, што понезаобиколен правец кон целта со што ризикот се зголемува. Гемиџиите излегле директно да се борат за она што според здраворазумската реалност не можеле да го постигнат, и што гарантирало смрт. Но тие донеле таква одлука. Според опишаното за поставеноста во книгата. Тука поставеноста поставува погрешна дилема. Да се бира кој е во право каде и двајцата се заблудени. Во секој случај не смее да постои судир со совеста. Глигор или претходно грешел кога изведувал нешто во што не верувал. а не рекол ништо. Учествувал се додека не дошло до наплатата на ризикот. Или грешел подоцна кога не бил спремен да каже за својата заблуда, дека целата акција била очајничка и погрешна. Го има или нема тој судир совеста одговара на прашањето за исправната одлука. Арсо немало потреба да очајува, затоа што во секој момент на дофат му било да го стори истото што го сториле соборците. Или лажел со очајот или се убил затоа што бил слаба личност недоволно решителен ментално да се спротивстави на погрешната одлука во која сите учествувале.
Книгата е уште едно заматување на свеста, заведување во погрешен правец. Заматувањето е произлезено од широко раширената писателска интелектуалната суета за празни мисловни шпекулации.
