- пред малку денес во 18 часот гледав емисија на ТВ - А2 за
депортација на Евреите од Македонија во Треблинка.А тоа
се случило на утрешен ден.Еве едно сеќавање на тој настан.
-------------------------------------------------------------------------------------
“- Можностите за организирано спасување на еврејското население од депортација, беа сосема ограничени.Во тие трагични денови од за еврејското население од Месниот комитет во Битола беше пренесена одлуката: сите способни да носат оружје,да се засолнат и да се скријат кај што можат,додека не се воспостави врска со партизанските единици.
.Вознимереноста кај Евреите беше се поголема.Навечер никој не ги згаснуваше ламбите,шиевме пригодна облека,торби,ранци,ги поправавме дотраените чевли и подготвувавме други потреби, за секоја евентуалност. Речиси сите легнувавме облечени од страв и студ,иако верувавме дека на принудна работа ќе бидат земени само мажите. За логорите на смрта ништо не сме слушнале ниту пак некој знаеше. Фашистичкиот печат пушуваше само за одведување на Евреите на принудна работа.
-На 10 март 1943 год.попладнето,одржавме партиски состанок во куќата на Естреја Леви - Лена. Уште еднаш се повтори истиот став.
-Пред полицискиот час,за Евреите беше 19 часот заедно со Естераја им рековме на домашните дека вечер нема да спиеме дома и дека утрото пак ќе се вратиме.Дури не се ни поздравивме, не знаејќи дека тоа ќе ни биде последно видување.Бргу се упативме према мостот на Драгор,кој го делеше градот.Со забрзани чекори, не носејќи ништо со себе,жолтите значки ги скривме,останавме не забележани,зошто темнината и маглата почнаа да го обвиваат градот.Забележавме дека некој непознати лица се упатуваат кон улиците на еврејскиот дел од градот.Се приближивме кон дуќенчето на инвалидот Богоја Силјановски,кое беше сместено до полицискиот участок.Еден бугарски полициски агент во дуќанчето купуваше цигари.Ние моравме незабележано да се одалечиме и да почекаме .Темнината не спаси и од погледите на стражарот од участокот.Откога видовме дека агентот излезе, набрзина влеговме во дуќанчето и по изговорената јавка, Богоја веднаш не засолна,го затвори дуќанот и си отиде дома.
-Во раните утрински часови одеднаш не стресоа силни крикови и плач,
довикување,пцуења од бугарски полицајци,тропот од коњи и брчење од автомобили.Избезумени од малиот отвор на вратата,се обидувавме да погледнеме што се случува надвор.Меѓутоа се уште беше ноќ и нешто како темна завеса се спушти пред нашите очи.Освен очајнички гласови, ништо друго не допираше до нас.Заклучени не можевме да излеземе надвор, а неколкуте илегалци кој ги најдовме во дуќанчето,настојуваа да не смират и охрабрат со зборови за одмазда и борба против фашистичките гадови.Скаменети од ужасните гласови,мислевме ќе ги интернираат во Бугарија како што правеа и дотогаш.Само да преживеат..
Тоа беа нашите надежи во тој миг на очај и неизвесност
-...Во дуќанчето се собравме: Естреја Овадија-Мара, Адела Фараџи-Ката
Естреја Леви-Лена, Роза Камхи, јас и неколку илегалци Македонци.Таму останавме во изворедно тешки услови до крајот на март кога се преврливме во одредот “Дамјан Груев“....( освен Роза,која беше фатена од бугарската полиција )
----------------------------------------------------------------------------------------------
кажувања-сеќавање на Жамила Колономос
сакав еден друг текст да напишам,ама дојдов до овој пообемен кој уште го читам така да утре ќе го дополнам.
А утре посетете го Еврејско Мало за кое пак ќе напишам уште нешто.