Убавините на Матка

Олимпија

Македонија во срцето!!!
Член од
26 март 2008
Мислења
5.624
Поени од реакции
9.146
Матка е прекрасен локалитет, споменик на природата и културата. Се наоѓа недалеку од Скопје. Реката Треска својот сто триесет и осум киометри долг пат низ планинските краишта на Кичевија и Порече го завршува со кањонот кај Матка. Тоа е еден од највеличествените предели во Македонија. Страните на клисурата се вертикални карпи, што се креваат стотици метри нагоре. Врз тие карпи, на тешко достапни височини, се кријат древни антички храмови и мали средновековни црквички и манастири. Веројатно имало голема причина што луѓето токму тука ги граделе. Матка претставува влез во загадочен и скриен свет.
Свет на пропасти итаинствени пештери, во кои наоѓале спас многу родови и семејства во кризни времиња. Свет на лековити води и билки од кои заздравуваат глувонемите и други болни. Свет кој одвреме навреме зема и човечки жртви. Свет на неповторливи импресии од составот меѓу небото и земјата, за секој посетител.

Кањонот Матка во себе крие една мала Света Гора. Укрепени од вољата Божја, низ вековите, на Матка опстојувале повеќе манастири, цркви и монашки скитови: Св.Богородица, Св.Андреја, Св.Никола, Св.Спас, Св.Тројца, Св.Недела... Тие се „живи“ сведоци за длабоко вкоренетото монаштво предание на овој простор.

Манастир св."Богородица" - Матка
На левиот брег на реката Треска, во XIV век, или поточно околу 1337 година е подигнат манастир со црква посветена на „Успение на Пресвета Богородица“, денес популарно познат како „манастир Матка“.​
Влегувајќи внатре во црквата, речиси нема никој кој останал рамнодушен. Фигури на светци во цел раст, маченици насликани во медаљони, композиции од Христовите страдања и секако Големите празници. Во олтарниот простор, пак, се препознаваат ликовите на сесловенските учители Св.Кирил и Св.Климент.​
Што се однесува до денес видливите конаци, тие се изградени во 1886 година, а поправани и доправани во годините кои следеле, се до денес.​
Во дворот на манастирот е и параклисот изграден во 2000 година. Неговата архитектура ги содржи вековните традиции на градба. Токму тоа овозможува параклисот прекрасно да се вклопи во целиот манастирски комплекс без да биде нарушен оригиналниот лик на манастирот. Истото важи и за камбанаријата изградена во наши дни, во дворот на манастирот.​
Манастирска црква св."Андреја"
Црквата Св.Андреја се наоѓа позади браната Матка, во кањонот на р.Треска; во чиј што двор е сместен планинарскиот дом со ресторанот. По изградбата на браната Матка во 30-те години на XX век, патот до неа е лесен и пристапен, но во времето кога била изградена, во XIV век, пристапот до црквата бил исклучително тежок. Врз основа на натписот кој се наоѓа на западниот влез од внатрешната страна на објектот се дознава дека манастирската црква ја подигнал вториот син на кралот Волкашин и брат на кралот Марко, Андрејаш во 1388/89 година. Црквата била живописана од страна на зографите митрополитот Јован и монахот Григорие. Кон главната црква, во средината на XVI век била доѕидана припрата која била живописана во 1559/60 година. Првата фотографија е направена во годините пред војната, на платото пред црквата Св.Андреја - Матка, отприлика на местото каде што сега се наоѓа импровизираното пристаниште за чамците, непосредно пред платото на ресторанот.​

црква св."Спас" - Петров камен
На зарамнетото плато од ридот кој се издига на левиот брег на реката Треска се наоѓаат две градби. Северната градба, издигната на највисока позиција, е малечката еднокорабна црквичка Свети Спас. Средновековната црквичка што датира можеби од доцниот 14-ти век била изградена врз контурите на постар и многу поголем култен објект. Месното население со оваа црква го поврзува мошне силниот култ кон Свети Спас.​
Света "Тројца"
или Св."Архангел Михаил" е јужната градба. Tоа е црква од 12-13 век, времето на византиските владеења. На овој простор се наоѓаат расфрлани или вградени во црквите повеќе камени архитектонски делови кои, според своите карактеристики, потекнуваат од раноримскиот и доцноантичкиот период. Тие припаѓале на две култни градби: храм и базилика.​
црква св."Недела"
Црквата св.Недела се наоѓа на реката Треска, но е во урнатини.Aнализата направена на фреските и самата архитектура потврдуваат дека црквата датира од периодот помеѓу 1350-1360 год.​
црква св."Атанас"



Кај селото Шишево се наоѓа црквата св.Атанас. Порано била посветена на "Св. Никола", но тука не станува збор за Шишевскиот манастир со црквата "Св. Никола". Таа била живописана во 1565 година, а се забележува натпис кој датира од 1663 година. Не е познато точно кога била изградена, меѓутоа според некои истражувања врз нејзината градба укажуваат дека се изградила врз старо култно место.​
Манастир св."Никола"
На доминантна карпа, на 500 метри надморска височина или 200 метри високо над манастирот Св.Андреа се наоѓа мало и рамно плато. Тука се наоѓа црквата Свети Никола во Нир. Манастирот е лесно достапен по патека што води низ живописен предел во близина на браната.Манастирот св.Никола се наоѓа на реката Треска, над селото Шишево-Скопско и датира од XV век.​

Покрај културно историските споменици, Матка ја красат и други нешта. Таа е рај за планинарските спортови. Тука се рекреативци, планинари, алпинисти, качувачи, спелеолози, риболовци и др. Сите тие уживаат во можностите кој таа ги нуди.​

Матка поседува неколку качувачки локалитети: Отмарова Карпа, Плочка, К2, Централа и Трло. Сите тие располагаат со повеќе насоки за качување, некои повеќе некои помалку. Некои се погодни за качување во текот на целата година а некои само одредени периоди.​

Матка е најстарото акумулационо езеро во РМ, се користи за добивање електрична енергија и наводнување. Езерото е порибено и се користи за спортски риболов.​
 

Олимпија

Македонија во срцето!!!
Член од
26 март 2008
Мислења
5.624
Поени од реакции
9.146
Пештера `Убава` - Матка
За пештерата `Над Врело` често го употребуваат името `Убава Пештера`, затоа што навистина претставува вистинска убавица меѓу сите други пештери во Матка. Се наоѓа на околу 100 метри над езерото, односно 75 метри висинска разлика од пештерата `Врело` по што и e даденo името `Над Врело`.​
Отворот на пештерата се наоѓа во подножјето на една вертикална карпа која претставува завршеток на јаругата којашто води од почетокот на езерото. Поради скалестото спуштање и присуството на неколку сталагмити кои се во фаза на фосилизација, можно е искачување по него и без некои поголеми знаења од алпинизмот.​
Кога малку ќе се навлезе во внатрешноста на салата и кога ќе се застане во `Шумата` од сталагмити, навистина глетката е импресивна. На таваницата е вистински `дожд` од сталактити, а не помалку зачудуваат неколкуте столбови. Посебно воодушевуваат `столбовите близнаци` кои се високи околу 6 метри и се со бела кристална боја. По благите нагиби има безброј каскади кои се исполнети со вода. Нив редовно по подот ги следат сталагмити.​
Заедничко за сите три пештери (Врело, Крштална и Над Врело) е тоа што се наоѓаат на релативно кратко растојание една од друга, а и по должината на пештерските канали во многу не се разликуваат.​
Во `Убава` се пронајдени остатоци од керамички садови, како и дебел слој пепел, кој му припаѓал на огниште во домот - пештерата на праисторискиот човек. Според нашите скромни познавања, може да претпоставуваме дека станува збор за пронајдоци од палеолитот, старото камено време.​
Пештера Крштална - Матка
Се наоѓа на околу 150 метри низводно по езерото од пештерата `Врело` (на 405 метри надморска висина), но за десетина метри повисоко од неа. Отворот на пештерата е предиспониран долж една вертикална пукнатина.​
Единствено во оваа пештера, која не изобилува со пештерски накити, има појава на хелактити. Всушност, тоа се сталактити кои се формирале во спротивност со земјината тежа, односно се јавуваат во искривена форма, извиткана. Исто така, по таваницата на пештерата, посебно зимно време, има големи јата на лилјаци.​
Пештера Врело - Матка
Веднаш до влезот е концертната сала, еден поширок простор, кој е искористен за неколку музички концерти.​
Така, останало и името `концертна сала`, од чија лева страна се таканаречените `пишани камења`. Станува збор за систем од знаци, можеби и за писмо, за чие дешифрирање и толкување треба стручна помош. На средината на пештерата се наоѓа огромен сталактит во вид на шишарка и во таа чест, просторот околу неа е наречен `сала на шишарката`. Секундарни сали се шират лево и десно, до кои не е можен пристап за туристите, но се предмет на истражување на спелеолозите.​
Пештерата има сталактити и сталагмити, калцитни форми во вид на `тикви`. Заоблени, меки форми се шират по целата таваница. Нивната бела површина е исшарана со црвенкасти и жолтеникави жили, вградени во геоморфната структура на карпите. Растењето на пештерските украси зависи од процентот на варовник во водата, како и од количината на водата која капе од таванот, која со тоа носи помало или поголемо количество калциум карбонат. Сепак, со сигурност може да се каже дека создавањето на една калцитна капка не може да се забележи во текот на еден човечки живот. Оттука и треба да произлезе и свеста за грижа за овие чудесни вајарски дела на природата, создавани во текот на милијарди години.​
Во длабочината на пештерата, таму каде што таа завршува, се наоѓаат две езера, Малото и Големото езеро, кое има и своја руска плажа. Интересно е да се слушне како плажата го добила ова име. Најголема посета пештерата досега имала од руските пилоти, вработени во македонското воздухопловство. Во една прилика еден од пилотите се избањал во студената вода и оттогаш `руската плажа` е преселена од брегот на Вардар во Градскиот парк во Скопје, каде што некогаш се наоѓаше, во пештерата `Врело`.

Малото езеро има форма на осмица. Во најширокиот дел има димензија од 8 м, а должината и длабочината му се 15 м, додека Големото езеро има должина од 35 м, широчина од 15 м, а длабочина од 15-18 м. Присуството на сталактитите во водата упатува на заклучок дека некогаш во пештерата немало вода. Оваа констатација ни ја потврдува еден спелеолог и не информира дека езерата се создадени по изградбата на акумулацијата Матка во 1936 г.​
Длабочината на пештерата Врело изнесува 190 метри, но длабочината е поголема и сè уште целосно неизмерена
Во овој момент пештерата Врело е меѓу најдлабоките пештери во Европа и во светот.
Кањон Матка
Кањонот Матка зафаќа површина од околу 5.000 ha и се наоѓа на 15 km југозападно од Скопје Според Скопјеморфогенетските карактеристики претставува клисура-пробојница. На овој простор посебно внимание заслужуваат карстните форми - десетте пештерисо должина од 20 до 176 метри и двата пропасти со длабочина до 35 метри.​
Матка претставува еден од најголемите рефугијални центри за време на глацијалниот период, што придонело денес на овој простор да се сретнат голем број реликтни и ендемични растенија и животни.​
Од вкупниот број на 1.000 видови на растенија, 20 % се ендемити или реликти. Од терциерните реликти, позначајни се кошаниновата темјанушка (Viola kosaninii) и наталиевата рамонда (Ramonda nathaliae). На локалитетот Матка се откриени 2 нови видови на вистински пајаци и 5 лажни скорпии. Во кањонот се регистрирани 119 видови дневни и 140 видови ноќни пеперутки. Значајно е да се напомене и тоа дека во кањонот Матка се среќаваат 77 видови на балкански ендемични мали пеперутки, а уште 18 други видови се нови за науката.​

 
Член од
25 ноември 2009
Мислења
22
Поени од реакции
0
Мислам дека Матка и местото околу Матка се наоѓа најубавиот дел на Македонија...
 

wild dolphin

Мал човек а голем ждерач
Член од
12 мај 2009
Мислења
1.702
Поени од реакции
229


немам зборови за матка всушност и не се потребни...
 
I

IBIZA SOUND

Гостин
kade se naogja ova mesto
znam deka e vo skopje no nekako nakratko da mi go kazete patot od kaj se ode
 

Олимпија

Македонија во срцето!!!
Член од
26 март 2008
Мислења
5.624
Поени од реакции
9.146
kade se naogja ova mesto
znam deka e vo skopje no nekako nakratko da mi go kazete patot od kaj se ode
После населба Ѓорче Петров продолжуваш кон Сарај и од таму има обележувања како се стига до Матка :smir:
 

Ilumious

Патник, педер, поет, администратор, масон
Член од
29 јануари 2007
Мислења
84.962
Поени од реакции
195.487
kade se naogja ova mesto
znam deka e vo skopje no nekako nakratko da mi go kazete patot od kaj se ode
Тоа што го кажа Македонка + пази да не заѕибаш по стариот пат за накај Тетово, оди право само од кога ќе ги поминеш селата (Глумово). Знам многу луѓе што се збуниле таму :)
 
Член од
22 август 2009
Мислења
615
Поени од реакции
221
H

HITCH

Гостин
Еве уште една алтернатива, http://www.wandermap.net/route/366025.
Патот не е тежок, од крстот на Водно до Матка има околу 4 саати, вреди да се прошета.
Преку Водно само ако го знаете патот и претходно да се јавите во планинарската служба на Водно, ако не го знаете патот не ни тргнувајте. Водно - Матка не е баш 4 саати пешки за некој кој нема кондиција. Јас би ти советувала преку Сарај и да `ко што кажа Џену, пазете да не стигнете во Тетово, ако горе од десно имате коли значи треба да се вратите назад, ама со време додека не сте стигнале во Тетово :pos:



Матка е прекрасно место!
 
Член од
22 август 2009
Мислења
615
Поени од реакции
221
Преку Водно само ако го знаете патот и претходно да се јавите во планинарската служба на Водно, ако не го знаете патот не ни тргнувајте. Водно - Матка не е баш 4 саати пешки за некој кој нема кондиција. Јас би ти советувала преку Сарај и да `ко што кажа Џену, пазете да не стигнете во Тетово, ако горе од десно имате коли значи треба да се вратите назад, ама со време додека не сте стигнале во Тетово

Матка е прекрасно место!
Потешкиот дел е до врвот, понатаму е се рамно освен последниот час до час и пол, кога остро се спушташ надоле. Патот од Кочо Рацин до Матка е околу 17 км, па кој сака да оди нека си направи пресметки.
Јас ја имам поминато оваа рута со двајца другари, не го знаевме патот. За да не се згреши, кога ќе се здогледаат дел од карпите на Матка треба да се движиш само во нивни правец, значи на запад. Затоа треба да си тргнете малку порано, за ако некој не се снајде да има време да се врати назад. Ова со пријавување во планинска служба не сум знаел.
 
H

HITCH

Гостин
Потешкиот дел е до врвот, понатаму е се рамно освен последниот час до час и пол, кога остро се спушташ надоле. Патот од Кочо Рацин до Матка е околу 17 км, па кој сака да оди нека си направи пресметки.
Јас ја имам поминато оваа рута со двајца другари, не го знаевме патот. За да не се згреши, кога ќе се здогледаат дел од карпите на Матка треба да се движиш само во нивни правец, значи на запад. Затоа треба да си тргнете малку порано, за ако некој не се снајде да има време да се врати назад. Ова со пријавување во планинска служба не сум знаел.
Па ние кога идеме обично идеме со радио станици и со компаси на саатите, па нема шанси да се загубиме, ама за некој кој нема потреба од толку работи подобро е да си иде по полесниот пат, без многу аздисување. Ние го знаеме патот на памет и воопшто не ни е тешко, ама затоа после не собираат за назад :pos:
 
Член од
22 август 2009
Мислења
615
Поени од реакции
221
Па ние кога идеме обично идеме со радио станици и со компаси на саатите, па нема шанси да се загубиме, ама за некој кој нема потреба од толку работи подобро е да си иде по полесниот пат, без многу аздисување. Ние го знаеме патот на памет и воопшто не ни е тешко, ама затоа после не собираат за назад :pos:
Де бре, не го плаши народот, не викам дека не може некој да се загуби, ама пак за тоа шансите се мали. Значи кога ке тргнете од крстот на водно, речиси половина пат е прооден и со кола. Нема воопшто шума за да се нема прегледност, едниствено може да се згреши и при крајот пред да започне спуштањето да се продолжи кон Света Петка, така мислам беше селото. Видете на гоогле мапс.
 
H

HITCH

Гостин
Де бре, не го плаши народот, не викам дека не може некој да се загуби, ама пак за тоа шансите се мали. Значи кога ке тргнете од крстот на водно, речиси половина пат е прооден и со кола. Нема воопшто шума за да се нема прегледност, едниствено може да се згреши и при крајот пред да започне спуштањето да се продолжи кон Света Петка, така мислам беше селото. Видете на гоогле мапс.
Кој како сака, така нека оди до Матка. Матка е прекрасно место!
 
Член од
10 април 2011
Мислења
39
Поени од реакции
87
to makedonka1985

Hello, my name Volodymyr, I’m from Ukraine and I don’t speak Macedonian
I will go to my summer holidays through Macedonia and I plan to see your country. I will not have much time (only two days) but I plan to see Matka canyon and other beautiful places. I hope next year I will be able to stay in Macedonia more days.
So I have some questions about Matka canyon.
1. I plan to go by car to this place (please check this link)
http://www.topglobus.ru/karta-mira-online-besplatno-gps#lat=41.95317&lon=21.29755&zoom=15
Is there a parking?
2. Can I rent a motorboat for tour into the canyon? How much it cost?
3. Are the caves open in August? Must I buy ticket for visit the caves and where I can buy it? How much time I need for visit the caves?
Thank you in advance.
 

Kajgana Shop

На врв Bottom