S
Stef Bachatero
Гостин
Протеините се наоѓаат во сите клетки во нашите организми и се потребни за есенцијалните функции на нашето тело како што се спречување инфекции,транспортирање кислород,катализирање метаболични функции,градење/поправка на ткива и контракција на мускулите.Амино киселините градбените материјали на протеините и како тоа се потребни за живот.Има 20 аминокиселини во протеините и сите се потребни на нашето тело за протеинска синтеза(градење на нови протеини).Главно 8 од нив се есенцијални се најбитни затоа што телото не може да ги синтентизира и мора да ги внесуваме од различни извори.Потоа изворите во нашето тело се многу мали и мора да се конзумираат во одредени дневни количини,ако не се внесува се намалува протеинската синтеза и се губи мускулна маса(главно од недоволен внес на амино-кс кој се потребни за репарација на мускулните ткива)исто така и намалена функција на мускулите(главно од намалено производство на хормони,ензими,ко-фактори инволвирани во метаболичките функции)Дневниот внес е регулиран од (FAO/WHO/UNU,2007 табелата подоле).
Дневна количина на амино киселини(мг/кг/дневно)
Исо леуцин 20
Леуцин 39
Лизин 30
Метхионин (10.4) + цистин (4.1)=15
Фенилалин + тирозин=25
Треонин=15
Триптофан=4
Валин=26
Аргинин
Глицин
Глутамин
Хистидин=10
Пролин
Серин
Дневните потреби се зголемуваат 10-20 проценти кај деца и 150 % дури кај новороденчиња
Протеински извор/Лимитиран извор на амино киселини
Јајца/Нема
Месо/НемаРибаНема
Млечни производи/Нема
Соја/Метионин
Пченка/Лизин,триптофан
Мешунки/Триптофан,метхионин или цистин
Ориз/Лизин
Пченка/Лизин
Квалитетот на храната се мери според скалата наречена PDCAA(The Protein Digestibility Corrected Amino Acid Score) во кој се рангира храната од 0 до 1 зависно од количеството на аминокиселини и нивната дигестивност во нашето тело. Храна PDCAA
Казеин(млечен протеин)=1
Сурутка(млечен протеин) =1Јајце1
Соја протеин 1
Говедско(бифтек) 0.92
Соја 0.91
Овошје 0.72
Интегрални зрна 0.42
Според табелава продуктите од животинско потекло имаат најголема оценка и се комплетен извор на протеини.Затоа веганците треба да пазат да внесуваат доволно комплетни протеини да комбинираат одредени храни за да добијат комплетен протеин пример(грав и ориз).Некои растенија се скоро комплетни извори на протеини (киноа,конопени семки,хељда) а некој се фортифицирани за да бидат комплетен протеин (соја протеин).
Дневен здрав внес наспроти дневни препораки за протеините
Многу од вас слушнале за внесувај одредена количина за да добиеш мускулна маса,наспроти внесувај одредена количина за нормално и здраво функционирање на организмот.Зависи од тоа колку една индивидуа е активна и колку има стрес протеинскиот внес може да се зголеми.Ако индивидуата спортува и сака да изгради мускулна маса дневното барање се зголемува,додека еден нормален човек би требало да се заджи според препорачаните дози 0.8 гр до 1 гр на секој кг.Никогаш не се добило стандард за колку треба спортистите да внесуваат протеини во својата исхрана но ако вашиот спорт има потреба од снага и издржливост дневните количини на протеини се зголемуваат за 50-100% или на секој кг 1.5 до 2 гр.Бидејќи многу студии се фокусирале на колку треба да е дневниот внес на аминокиселините/протеините а никогаш не се фокусирале за подобрување на атлетските перфоманси што е примарна цел на секој спортист.Има и атлети кој нивната конзумација на протеини е превисока дури 4-5 гр. на секој кг но никаде не се докажани бенефициите од тоа.Потоа многу луѓе се плашат од таков внес заради оштетувања на бубрезите,која е претерана и има студии кој го докажуваат тоа
(Poortmans & Dellalieux,
2000; Bilsborough & Mann, 2006).Но од друг аспект може да настане дехидрација,кое високо внес на протеини го прави,но може да се поправи со дополнителна хидратација.