Писател на тапет - Милан Кундера

[thinker]

Како најголем фан на Кафка, носам огромна одговорност.
Нема да елаборирам, ќе се воздржам во стилот на Ајнштајн, кој патем не можел да го чита зашто му бил прекомплициран. Не сум сигурен дали тоа е кажано во позитивна конотација
Мојот безрезервен респект го има заради длабочинското познавање на најголемите животни вистини, високата ерудиција и моќната алегорија. Разбирањето на неговото творештво е привилегија на малкумина.

 

[n/a]

Во четврта година гимназија, на писмена по македонски јазик и литература добивме тема : „Литературната критика за Кафка“.
Јас, во тоа време, со многу бубачки и под силни импресии на стилот на Кафка, наместо тоа, по моментна инспирација, си напишав есеј инспириран од книгата - не се сеќавам детално, но раскажував за човек кој чекори по улица, во толпа, гледа сообраќајни знаци кои не ги разбира, меѓу луѓе е, а сам, зборува, а не се слуша, во меѓувреме болви му скокаат од секоја споредна уличка и сенката му станува се` поиздолжена.... не знам, навистина моментна инспирација.
Професорот (ерудит човек и невиден боем од, сега веќе, загрозен вид) одби да ми напише оценка - ми напиша „--“, затоашто темата била потполно промашена, за што би заслужил најниска, но нему му се допаднал мојот есеј, а сепак, немал основа да ми напише било каква оценка.

Кога се зборува за Кафка, ова ми е првата лична асоцијација, затоашто најдобро ме потсетува на мачнината после читањето на „Процес“.
Чудна некоја меланхолија.... не ни меланхолија, не знам, посакувана мачнина, онаа која резултира со самосознание - заради апсурдноста на „сместувањето“ на Човекот во било какви рамки, мачнина заради вечната синергија и спротивставеност на Личноста и имагинарниот егзистенцијален центар на заедницата (толпата).
Понекогаш, „Процес“ ме потсетува на „Павилјонот број 6“ и „Дервишот и смртта“, не знам дали е до мене, ама си наоѓам интерконтекстуалност меѓу овие три, мене омилени четива.

Книшката „Мили татко“, всушност, интимното писмо на Кафка кон татко му, беше тема и на една легендарна дискусија меѓу мене и мојот татко, во времето кога мислев дека „се` што лета се јаде“. Легендарна дискусија

„Замок“ долго време ми е на листа посакувани четива, а не сум се потрудил да и` го посветам должното внимание.

 

[Luki Junior]

Кафка го праат нелогичен егзистенцијалист.
За мене реалист. До буква.

 

[Borg_Drone]

Книшката „Мили татко“, всушност, интимното писмо на Кафка кон татко му, беше тема и на една легендарна дискусија меѓу мене и мојот татко, во времето кога мислев дека „се` што лета се јаде“. Легендарна дискусија

Во „Мили татко“, Кафка го нарекува својот татко „тиранин“.Кафка бил многу строго држен од страна на Херман Кафка.Кафка ги знаел гревовите на својот татко многу добро, но и покрај тоа он го сакал него.
Така да ако мислиш дека тоа писмо било поучно или слично, не било воопшто поучно.Тоа било критика кон сопствениот татко.

 

[n/a]

Во „Мили татко“, Кафка го нарекува својот татко „тиранин“.Кафка бил многу строго држен од страна на Херман Кафка.Кафка ги знаел гревовите на својот татко многу добро, но и покрај тоа он го сакал него.
Така да ако мислиш дека тоа писмо било поучно или слично, не било воопшто поучно.Тоа било критика кон сопствениот татко.

Многу убаво знам за што се раскажува во писмото.
А знаеше и татко ми и токму тоа беше почеток на една дискусија, околу воспитувањето, децата и родителите, луѓето и околината, личноста и влијанието на семејството врз личните и социјалните вештини итн., итн.
Не дека јас го сметав за тиранин татко ми, туку дека можев слободно да дискутирам со него за работите кои ми пречеле.

А поучно секако дека е, оти Кафка во негов стил практично го слика татка си, ама и себеси, со сите свои стравови, фрустрации и знаења.

 

[Borg_Drone]

Многу убаво знам за што се раскажува во писмото.
А знаеше и татко ми и токму тоа беше почеток на една дискусија, околу воспитувањето, децата и родителите, луѓето и околината, личноста и влијанието на семејството врз личните и социјалните вештини итн., итн.
Не дека јас го сметав за тиранин татко ми, туку дека можев слободно да дискутирам со него за работите кои ми пречеле.

А поучно секако дека е, оти Кафка во негов стил практично го слика татка си, ама и себеси, со сите свои стравови, фрустрации и знаења.

Далеку од тоа дека Кафка бил фрустриран човек, но дека имал знаење и стравови имал.Така изрази се, многу ми падна чудно кога пиша поучно писмо, а писмото е сепак критика спрема неговиот татко.Ма да најдобро се дознава сето тоа преку расказот Пресудата, доволно е само да се прочита расказот и ќе дознае читателот веднаш каков бил татко му и колку го сакал Кафка него.

 

[n/a]

Далеку од тоа дека Кафка бил фрустриран човек, но дека имал знаење и стравови имал.Така изрази се, многу ми падна чудно кога пиша поучно писмо, а писмото е сепак критика спрема неговиот татко.Ма да најдобро се дознава сето тоа преку расказот Пресудата, доволно е само да се прочита расказот и ќе дознае читателот веднаш каков бил татко му и колку го сакал Кафка него.

Оригинално, не напишав баш „поучно“, ама ти го изнуди „признанието“ од мене

 

[Borg_Drone]

Оригинално, не напишав баш „поучно“, ама ти го изнуди „признанието“ од мене

Не, ти отиде сега подетално и во ред е тоа што си го напишал.Од таа гледна точка е поучно, тука си во право, особено за татковците на пример.Не беше добро објаснето во првиот коментар и затоа и те разбрав така на почетокот.Инаку на ниту еден писател не му успеало така преку ноќ да се стекне со слава, како што му успеало на Кафка, и сето тоа благодарение на Брод, кој не ја испочитувал последната желба на Кафка.

 

[n/a]

Не, ти отиде сега подетално и во ред е тоа што си го напишал.Од таа гледна точка е поучно, тука си во право, особено за татковците на пример.Не беше добро објаснето во првиот коментар и затоа и те разбрав така на почетокот.Инаку на ниту еден писател не му успеало така преку ноќ да се стекне со слава, како што му успеало на Кафка, и сето тоа благодарение на Брод, кој не ја испочитувал последната желба на Кафка.

А замисли колку веќе ракописи искористил за потпалување (лично Кафка), и уште повеќе, какви.... кога оние малку што стигнале во јавност се такви какви што се

 

[langelina]

 

[Prasko Karpozov]

Една кратка зафрканција
http://www.youtube.com/watch?v=gEyFH-a-XoQ

 

[Dani]

Пред 130 години, на денешен ден е роден Франц Кафка

Инаку од неговите дела само "Процес" ја имам прочитано, и содржински ми се допадна како книга.
Ги сакав делата од егзистенцијализмот, со теоријата на апсурдот

 

[Sussaro]

Денес е 130 годишнината од раѓањето на великанот и Гугл на нивниот сајт денес му одава чест со илустрација на Грегор Самса како влегува низ врата облечен како трговски патник.

Е мој Кафка. Се сеќавам на Процес, јас 17 години на одмор и ја читам оти ми беше лектира, изданието со бело-зелени меки корици од Библиотека Атлас. Дека ја мразев уште после првите 15-20 страни нема да кријам, само неверојатниот инат ме натера да ја прочитам до крај, не сакав да дозволам една книга да ме изиритира до толку. И кога ги прочитав последните зборови-Како пес-рече тој а изгледаше, ќе биде надживеан од срамот, ја затворив и ја фрлив од едната страна на собата кај што седев до спротивната. Се удри од ѕидот и падна на земја додека јас во себе си викав-Ма иди у курац бре, да ти ебам и Кафка и се. Не се сеќавам кога ги прочитав трите поговори од Макс Брод и кратката рецензија од овој лустеров што сега го лустрираа, тие беа во самата книга, знам само дека не ми помогнаа многу.

Ме мачеше Процес. Беше четиво кое ме порази, и многу сакав да знам зошто и како. Го мислев цел одмор и долго после тоа. Прв пат се среќавав со нешто кое нема никаква логика и разум, нешто што за мене како човек со слаба имагинација и ниска фантазија беше од почеток шах-мат. Да, баш така шах. Кај Достоевски беше друг муабетот. Кај Достоевски му ја гледаш играта, се восхитувашна потезите, на позиционирањето, на стратешкото движење и на сплетот на фигурите и нивната мобилизација. Ни од далеку не можеш да му парираш и да седенеш да му играш повратно, но барем од спектаторска гледна точка партиите иако крајно комплексни барем се во доволна мера разбирливи и пред се реални.

Кафка ти игра коњ на косо, ловец на Ге, топ на Ве. Со своите лимитации се прашував што е толкава фамата и околу Кафка и околу Процес за да стигне до значење да ми биде мене лектира. И лека полека битс енд писес што би рекле Енглезите почнаа да се редат. Во стилот на speak now or forever hold silence, изборот беше очигледен. Или Кафка дефинитивно ме поразил, или морав да го ревидирам начинот како јас му пристапувам, односно да излезам од шабанистичкиот алгоритмички 1+1=0 бинарен систем на размислување и за прв пат во животот да се потрудам да погледнам малку поуметнички, посимболистички, понелимитирано. Една деценија подоцна кога интернетот се разви и преполни со информации сфатив дека не сум бил единствениот со дилемите. И едни великани како Набоков, Ман, Борхес, Хесе и уште многу писатели и критичари ги мачела енигмата-Кафка. Толкувањата варирале од-до.

Кога се чита Процес веднаш се забележува паралелата со македонското правосудство денес. Претпоставувам дека во Прага на пресвртот од 19 во 20 век не било поинаку. Аналогијата е дури може и да се каже предвидлива, (не)функционирањето на државната апаратура, процесите и целата организација, бирократијата, апсурдността и губењето време и секако неправдината. Кафка бил доктор на науки по право и покрај литературните трудови имал напишано и значајни дела од областта на правото. Има тука премногу детали за анализа, ако почнам не ми стигаат многу страни.

Истиот проблем се забележува во Замок и повторно истиот иницијал К. но сега без име. Во Замок ситуацијата е бетер отколку во Процес. Геометарот К. неговата функција која е дефинирана колку што не е дефинирана. Маткањето од човек до човек, од шалтер до шалтер, враќање, одење пак на истото место, аферите, мештаните и интерконекцијата. Машинеријата која ја опишува Кафка функционира баш поради тоа што не функционира и обратното. Жигосани луѓе гледани со презир, безизлезноста и оттуѓувањето. Како да се излезе од лавиронтот. Светот на Кафка е во човечката психа. А во светот на човечката психа не владеат законите на природата, каде застанува реалноста, а каде започнуваат нашите синапси? Цел еден живот, кариера, работа, љубов и општество доловени преку двата романа Процес и Замок.

Америка е малце поразлична. Америка е романот кој јас лично би го препорачал на Кафка почетник. Тука и се гледа прогресијата на најважните дела на Кафка. Америка е најреалистичниот па Процес па Замок. Во Америка има најави за она што не чека после но само во фрагменти. Девијации помали сретнав на неколку места но и тие не се толку недалеку од реалността. Едниот е рагворот со ложачот на почетокот на дејствието, друг пат кога Росман ќе се изгуби ноќтаниз ходниците и коридорите на викендицата кај пријателот на чичко му, кога двете спротиставени политички партии ќе имат митинг и ќе се судрат пред комплексот згради и во театарот Оклахома каде што секој наоѓа работа без разлика на неспособността и секако платформата на која играат луѓе маскирани како анѓели. Јас за жал Америка ја оставив за крај.

Расказите се исто така занимливи и добри за почетници. Во култната Преобразба, Грегор Самса, трговски патник со едвај време за себе се буди со веќе скоро завршена трансформација во инсект. Тука започнува голготата. Интересно е како љубовта, барем онаа фамилијарната, најсветата е ограничена и се руши за преку ден. Кога се претвораш во инсект си товар на семејството и општеството, постепено на 80-тина страници од beloved член на семејството се преобразуваш во омразен створ, и тоа до тој стадиум што сите ја бараат твојата смрт за да може се да биде убаво и нормално како порано. Така и завршува книгата, непосредно после самоубиството на инсектот Грегор, двете сестри, таткото и мајката задоволно се шетаат. Едната ќерка е веќе за мажење и следат поубави ветришта. Намерно Кафка на овој начин го завршува романот, без воопшто да се спомне Грегор. Ти, твојот живот, твоето дејствување е кап кише у океану. Ако и не по твоја вина станеш непожелен за сите па и најблиските, ти не вредиш ништо. Кој знае низ какви катаклизми проаѓал Кафка со својот преавторитативен татко. Поголемата иронијаа го стигнала 2 години подоцна кога е дијагностициран со туберкулоза.

Во колонијата на казнетите се опишани 2 работи. Описот на машината за казнување и историјатот на колонијата. Некои луѓе не се менуваат. Остануваат слепи поданоци на системот и свесно одбираат да пропаднат заедно со него. До толку е моќен Стокхолмскиот синдром што еден систем на општествено уредување го наметнува на поданиците.

Изградбата на кинескиот ѕид збори за големата и малата слика на синџирот на команда и хиерархија. Како може да е цврст кога е толку лабав и колку таа хиерархија виси во воздух и постои само бидејќи ние мислиме дека постои, дури и имагинарните концепти стануваат реални кога мнозинството верува во нив.

Селскиот лекар, Уметникот во гладување, и многу, многу други. За Процес има неколку филмувани верзии, меѓутоа еден е Орсон Велс, мајсторот за вакви тематики на кога треба да се претстави надералното, мрачното, лудилото.



За Замок има две филмувани верзии. Од 68-ма, за оние што знаат германски

ова е 1/6 другите делови лесно ќе ги најдете.

Оној на Ханеке од 97-ма не можам да го најдам.

Стивен Содерберг и Лем Добс направиле фантастичен автобиографски филм за Кафка, во негов стил секако, со Џереми Ајронс во брилијанта улога на Кафка. Начинот како успеале филмот да го направат толку добар е за сите почести. Како Кафка да се родил пак во форма на режисер за да ги режира сопствените дела.



Уште еднаш имам пишувано за Кафка подолго, тука http://forum.kajgana.com/threads/Што-читате-во-моментов-со-краток-коментар.1297/page-232#post-5182596

да не го копирам повторно тој пост.

Сеуште мој омилен писател, сеуште никој не ме раздрмал толку како Франц Кафка.

 

[Setsuko]

Од денес до 24 јули писател и поет на тапет - Едгар Алан По.

 

[Setsuko]

Повеќето од нас веројатно за прв пат со мрачниот По се сретнаа во средношколските клупи, со што ако не со песната „Гарванот“, препев на Гане Тодоровски. И токму онаа мрачна и мистична атмосфера подоцна ме натера да се заинтересирам повеќе за опусот на таинствениот По.

Бидејќи „Гарванот“ ја читав и препрочитував на македонски и англиски, слушав рецитирања од гласови кои двојно повеќе ја зголемуваа морбидноста некако дојдов и до есејот „Филозофија на композицијата“ каде што ги разбудив не само иманентното чувство туку и љубопитноста на рациото. Имено, во „Филозофија на композицијата“ ми стана јасно дека По сосема свесно и трезвено го смислил впечатокот што сака да го остави. По е голем поддржувач на теоријата уметност заради уметност, многу години пред Теофил Готје да го пласира познатиот француски слоган l'art pour l'art. Според По, моралот и етиката не треба да постојат во рамките на уметноста, кои треба да се фокусираат на создавање убаво дело. Неговиот мотив е да се создаде песна, заради самата песна. По предлага дека најпрво треба да се напише крајот на песната, па потоа водејќи се по тој крај да го формира остатокот на структурата и содржината.

Подоцна некако површно ги прелистав „Анабел Ли“, „Ленор“ и уште неколку песни, но поезијата отсекогаш ми предизвикувала поголеми тешкотии и не се задржав многу на овој дел. Открив дека По пишувал и раскази, отворив онлајн продажба на Темплум и ја порачав „Маската на црвената смрт“. Расказите ми се една од поомилените форми на искажување и забележав дека По ја владее нарацијата генијално. Тука се измешани неговиот осет за ритмика што е очигледен во поезијата, неговата звучност, музикалноста на изразот, способност да драматизира како наратор и способноста да создава приказни од несфатливи, замаглени и невозможни парчиња на ситуации. Меѓу омилените раскази од По ги издвојувам „Вилијам Вилсон“, „Предавничко срце“, „Овалниот портрет“, „Црниот мачор“, „Бунарот и нишалото“. Способноста на По да создаде ангелски совршена поезија и до манијакален детаљ психолошка ситуација која застрашува, удира длабоко и потресно во срцето е украсена со способноста за расудување и разумност во секој миг што го опишува, во секоја морбидна секунда која подоцна како рефрен се повторува во главата на читателот. Кај По мотивите на лудилото, страшното, смешното (во облик на иронија и сарказам), карневализација на готиката, демонското добиваат нови димензии, до најситни перфекционистички свесни и разумни детали.

Vincent Price тоа ќе го долови до степен на налудничавост.


За мене лично еден од најмрднатите, најморбидни и најлуди раскази на По е "The System of Doctor Tarr and Professor Fether" (не сум сигурна дали е преведен на македонски).

Екранизирани се повеќе негови раскази, бил инспирација за многу филмови и понатамошни дела во литературата. И самиот негов живот е една голема мистерија, колку и да се пласираат приказните за засилување на ефектите на творештвото, во тоа мора да има и трошка вистина.

Единствениот негов роман „Авантурите на Артур Гордон Пим“ никако да ми дојде на ред за читање, а и не сум нешто фан на бродски авантуристични приказни, па ќе оставам простор за некој што го прочитал да се искаже околу тоа.