Македонска етимологија и дијалекти

Член од
24 октомври 2008
Мислења
215
Поени од реакции
11
- Во недостаток на македонски етимолошки речник (прашање дали некогаш воопшто ќе биде направен) ќе ги учиме толкувањата што другите ни ги сервираат. “Другите“ пак не изработуваат такви капитални и скапи проекти од забава туку да ги “докажат и потврдат“ теориите и заштитат интересите на своите “газди“.

- Полемиките за тоа од каде потекнува “старо-словенскиот“ и “црквено-словенскиот јазик“ (дали од “зад карпатите“, дали од старо-словенечкиот, дали од “словено-македонскиот“ и тн.) не се завршени во научните кругови.

- Се погласни се и сомневањата дека и санскрит јазикот всушност е еден вид “уметнички“ јазик, стар есперанто, но татковците на индоевропската теорија ни кажаа поинаку.

- Дијалектите сеуште се интересни за проучување, можеби кријат сеуште големи загатки кои чекаат да бидат одгонетнати.

Сите карти во лингвинистиката сеуште се отворени.
Како и секој друг јазик, така и македонскиот е интересен за истражување, особено потеклото на разните зборови.
Примери има на претек:
- од каде доаѓа кроце, зошто пак денес велиме полека (полако)
- дали првобитно било город или град или поинаку
- дали пак grace (англ.) има некаква врска со нашето краси (красно), дали гради (град) има некоја допирна точка со краси (изгради vs. украси)
grace :
c.1175, "God's favor or help," from O.Fr. grace "pleasing quality, favor, good will, thanks," from L. gratia "pleasing quality, good will, gratitude," from gratus "pleasing, agreeable," from PIE base *gwer- "to praise, welcome" (cf. Skt. grnati "sings, praises, announces," Lith. giriu "to praise, celebrate," Avestan gar- "to praise"). Sense of "virtue" is c.1330, that of "beauty of form or movement, pleasing quality" is c.1340. In classical sense, "one of the three sister goddesses (L. Gratiæ, Gk. Kharites), bestowers of beauty and charm," it is first recorded in Eng. 1579 in Spenser. The short prayer that is said before or after a meal (c.1225, until 16c. usually graces) is in the sense of "gratitude." Verb meaning "to show favor" (c.1440) led to that of "to lend or add grace to something" (1586, e.g. grace us with your presence), which is the root of the musical sense in grace notes (1657). Gracious as an exclamation (1713) is short for gracious God, etc.

- од каде навистина произлегува зборот opium и која е врската со нашето “опие, се напи, пие“, кое од што произлегува

opium :
1392, from L. opium, from Gk. opion "poppy juice, poppy," dim. of opos "vegetable juice."

- дали practice има некоја врска со нашето праг
practice
според Merriam Webster’s Dictionary from ME practisen, fr. MF practiser, fr. practique, from L.L. practicus "practical," from Gk. Praktike, fr. fem. of praktikos. 1 a: CARRY OUT, APPLY, b: to do or perform often customarily or habitually etc.

Има многу други примери кои вредат за внимание.
 
Член од
24 октомври 2008
Мислења
215
Поени од реакции
11
Биди умен да бидеш човек. Ум, умее. Од каде ли потекнува.
Од human ли или не.
А еве за human

human
c.1250, from M.Fr. humain "of or belonging to man," from L. humanus, probably related to homo (gen. hominis) "man," and to humus "earth," on notion of "earthly beings," as opposed to the gods (cf. Heb. adam "man," from adamah "ground"). Cognate with O.Lith. zmuo (acc. zmuni) "man, male person." Displaced its O.E. cognate guma (from P.Gmc. *guman-) which survives only in disguise in bridegroom. First record of humankind is from 1645. Humanoid (1918) is a hybrid of L. humanus and Gk. -oeides "like," from eidos "form, shape" (see -oid).

kkkkkk...
 
Член од
24 октомври 2008
Мислења
215
Поени од реакции
11
Секој ден си кажуваме зборови за кои не сме ни свесни за потеклото на значењето (а зошто и би биле):

на пример ќе кажеме: Ќе биде, само трпение.

биде = биде(н) = би ден ??? (ќе биде ден и утре и задутре)
 
Член од
24 октомври 2008
Мислења
215
Поени од реакции
11
Каква ли врска имаат нашите зборови темно, темен, демне (демнее) со demon. Можеби никаква.

demon
from L. dæmon "spirit," from Gk. daimon (gen. daimonos) "lesser god, guiding spirit, tutelary deity," (sometimes including souls of the dead), used (with daimonion) in Christian Gk. translations and Vulgate for "god of the heathen" and "unclean spirit." Jewish authors earlier had employed the Gk. word in this sense, using it to render shedim "lords, idols" in the Septuagint, and Matt. viii.31 has daimones, translated as deofol in O.E., feend or deuil in M.E. The original mythological sense is sometimes written dæmon for purposes of distinction. The Demon of Socrates (1387) was a daimonion, a "divine principle or inward oracle." His accusers, and later the Church Fathers, however, represented this otherwise. The Demon Star (1895) is Beta Persei (in Ar. Algol "the Demon") so called because it visibly varies in brightness every three days. Fem. form demoness first attested 1638. Demonic is from 1662; demonize is from 1821.
 
Член од
24 октомври 2008
Мислења
215
Поени од реакции
11
Еве еден интересен интернационален збор кој го означува храмот на Евреите: Синагога (synagogue). Можеби не е толку познато дека овој збор (израз) потекнува токму од хеленистичкиот период (што би рекле ние од нашиот македонско-александров период).
Па еве една турбо шпекулација (абе ќе шпекулираме до бескрај, можеби нешто и ќе потрефиме, којзнае):
Предигра: Што е всушност храмот (синагогата), што претставува, што симболизира. Па небесното божество симнато и претставено доле на земјата, негов земјен храм (дом) каде луѓето ќе одат да го посетуваат и да му се молат (сељачки кажано). Но свевишниот Бог од кого претставен долу на Земјата во неговиот храм (земјен дом): од неговиот Син (божјиот син).
Игра: Па така сега ќе откачиме: СИНАГОГА = СИН НА ГОГА = СИН НА БОГА. Турбо!

Еве го офици(лајното) на англиски, sorry!:

synagogue
(sĭn'ə-gŏg', -gôg')

also syn·a·gog n.

synagogue
The Concise Oxford Dictionary of English Etymology
synagogue congregation of Jews for worship XII; building for Jewish worship XIII. ME. sinagoge — OF. sinagoge (mod. synagogue) — late L. synagōga — Gr. sunagōgḗ meeting, assembly, in LXX. synagogue, f. sunágein bring together, assemble, f. SYN- + ágein lead, bring (cf. ACT).

The word synagogue derives from the Greek synagoge, assembly; the latter is the Greek translation of the Hebrew word.

In Judaism, the ancient Hebrew texts refer not to temples, the word having not existed yet, but to a "sanctuary", "palace" or "hall". (The Jerusalem temples were called Beit Hamikdash, the Holy House). The Greek word synagogue became current during Hellenistic times and it (along with the Yiddish term shul) remained the convention until the middle of the nineteenth century when the word ‘temple’ began to be used, almost exclusively by the followers of Reform Judaism, as in Temple Emanu-El, or the Temple Beth-El. The word referred not to Roman temples, but to the Temple of Solomon.

Origins: Although sources (Josephus, Philo, the New Testament, the Talmud, and archaeology) confirm the existence of the synagogue as an established institution already in the first century CE, its origin is unclear. A number of relatively late sources, e.g., the Midrash (Yad. Ex. 408), the New Testament (Acts 15:21), and Josephus (Contra Apionem 2:175), ascribed its establishment to Moses. However, this was a homiletical attempt to predate its actual origin. Many authorities feel that the events culminating in the emergence of the synagogue are to be dated to the Babylonian Exile (after 586 BCE). Scholarly speculation is that the exiles met from time to time,

Other theories have dated the origin of the synagogue to First Temple times, to the Hellenistic age, and to the Hasmonean period.
 
A

anaveno

Гостин
Еве еден интересен интернационален збор кој го означува храмот на Евреите: Синагога (synagogue).
Mozes da si pravis razni kombinacii,i teraj si...samo napred.
Jas ke kazam edna prikazna.
Makedoncite,koga se banjaat...pravat skama..prljavata voda ja vikaat skama.
Isto,i zenite koga perele,skamata ja isipuvale,pa plaknele.

Skamata e prljava,necista,taa oznacuva procistuvanje, otkinuvanje, otfrljane na necistoto, necistiot...

Vo najstaro vreme, lugeto, ne zidale hramovi,sinagogi,a sepak go otfrlile necistiot, napravile skama , i dolgo vreme se branele od necistiot so toj ritual, vo skamata..

Potoa,napravile hram.

Skamata,nema poznati vrski so kamen,ovaa vrska doaga bidejki nie Makedoncite taka go izgovarame, ja nema nastavkata -ija,koja ke odbelezi deka pripaga na zemjata.

No,na skamata koga ke i ja stavime nastavkata ija,dobivme mesto pokrieno,kade sto narodot se procistuval od necistiot,go otsekuval,go otfrlal,go kinel,skinuval vo poim...

Quiz:
kako se vika prvata sinagoga?
 
A

anaveno

Гостин
34И Господ му рече на Мојсеј:
„Изделкај за себе две плочи од
камен, како што беа првите, (и искачи
се кај Мене на планината) а Јас ќе ги
напишам на плочите зборовите, кои беа
на првите плочи, што ти ги скрши.

6 Потоа Господ помина покрај лицето
на Мојсеј и извика: „Господ, Господ,
Бог човекољубив и милостив, долготрпелив,
многумилостив и верен!
7 Кој ја чува правдата и покажува
милост на илјадници, Кој проштава беззаконија,
неправди и гревови, но Кој
виновни не остава неказнети, Кој за
гревовите на татковците ги казнува децата,
дури и внуците до третото и четвртото
колено.”

8 А Мојсеј веднаш падна наземи и се
поклони (на Бога);
9 и рече: „Ако сум нашол милост пред
Тебе, Господи, нека оди Господ мој со
нас, бидејќи овој народ е тврдоглав;
прости ни ги гревовите наши и беззаконијата
наши и ќе бидеме Твои.


Обновување на заветот

10 (Бог) одговори (на Мојсеј): „Еве,
воспоставувам завет со тебе:
пред целиот
народ твој ќе извршам чуда какви
што не биле направени по целата земја
и кај ниеден народ; и ќе ги видат сите
луѓе, меѓу кои си и ти, делата Господови,
бидејќи страшно ќе биде она што
ќе го направам за тебе.

Саботата – ден за одмор

35Потоа го собра Мојсеј целото
општество на синовите израилски,
и им рече: „Еве што заповеда Господ
да правите:


11 Скинијата, платништата и покривот
нејзин, кукичките нејзини и штиците,
напречниците нејзини, столбовите
нејзини и подножјата нејзини;

I taka lugeto napravija Nov Dogovor so Boga, gi ocistija grevovite,gi skinaa i napravija skinija,mesto kade sto ke mozat koga sakaat da odat da se procistat,da go skinat necistiot.

Tie luge naukata gi vodi kako Aramejci-Izrail,narod koj ne zboruval PIE,cij jazik nema nikakvi dopirni vrski so Makedonskiot jazik (ova se odnesuva pred Ace da otide tamu).

Makedon,koj pripaga na PIE, od zborot sku,korenot, moze da gi procita zborovite skunoti,skunute,skunAti,skunIte,skunoti,askunAt, zborovi koi proizleguvaat od poimot gather,korenot na sinagogite....

Koj li bil narodot so Moj si e?
 

Јован

дежурен сеирџија
Член од
16 октомври 2005
Мислења
4.892
Поени од реакции
265
- Во недостаток на македонски етимолошки речник (прашање дали некогаш воопшто ќе биде направен) ќе ги учиме толкувањата што другите ни ги сервираат.
имаат почнато таков проект во дијалектолошкото одделение на Институтот за македонски јазик и литература „Крсте Петков Мисирков″ ама не им даваат пари од буџетот да го довршат... :toe:
 
A

anaveno

Гостин
Prikaznata zapocna so vodata,taka i da ja zavrsam.
Mojsie,covekot od kogo lugeto oficijalno pocnaa da pravat skinii,skamovi, (pred toa kako da ne se kapele),imeto go nosi de od ova,de od ona.

Then, of course, there is the Hebrew verb
(masha 1253), which is identical to the name save for the Masoretic additions. It means draw, draw out and is used only two times in Scriptures: 2 Sam 22:17 in a Psalm of David that was copied into the Psalter as Psalm 18 (see verse 16), "He drew me out of many waters". The other occurrence of the verb is in Ex 2:10, where Moses is named, "And she named him Moses, and said, "Because I drew him out of the water"."

mnogu interesno,izvlecen od voda,mokar..

gledam tuka,pisuva of unknown origin.

Aj sega belja,roden e vo Egipet, i toj e povrzan so vodata,se izrodil od nea,Makedon,pak nema vrska so Mosheh,a Levite, brother of Aaron and Miriam.
Nema vrska ni so Egipet,sto saka neka zborat Romite.
Ni levitite,ni Egipet zborel PIE.

Makedon zbori.

Mokriot,koj i sam bil spasen banjaki se,go prenel i svojot narod preku voda-moreto,ritual na skinuvanje necistotija od Egipet,potoa go prenese i preku vodata,rekata Jordan da precisten vleze vo Vetenata Zemja.

Izvleceniot od Voda,Mokriot,kogo Levitite go vikale Mosheh,nie,Makedonidite bi go vikale mokS,mokSate,mokSiSyate,mokSa,mokSayati,mokSay.

neise..
Potoa,vo vodata vlegoa Jovan,toj prv Napravi Zavet,go skina judejstvoto,go povika i Risteta, i toj go skina judejstvoto,....

Otidov i jas na skinija rgata...
 

theMac3donian

Мак3донецот
Член од
5 февруари 2007
Мислења
3.690
Поени од реакции
259
Моја едноставна ентимологија...

„вон“ - ...во секој случај и они и ние сме вон ЕУ...

Па сега немам ентимологија... но вон е основа на зборот „вонка“ (дијалектна форма на „надвор“ - Југо-Источни дијалекти).

Проста моја ентимологија... вон+ка = вон (надвор) + ка (куќа) = т.е. Надвор од куќа.

Ова испадна ентимологија на вонка т.е. надвор (на+двор) но сепак... ај некој може подетално ќе образложи.
 

Македонцки

мадрфакр
Член од
23 ноември 2007
Мислења
4.281
Поени од реакции
634
Движењето и мешањето повеке на култутрите одколку на народите ни даваат каша од зборови кој никако не можат да бидат ИЗОЛИРАНИ КАКО ГРЧКИ ЛАТИНСКИ МАКЕДОНСКИ ИЛИ ДРУГИ, од проста причина што нема точен запис кој од кого кога и како примил одреден збор фраза песна или начин и обичај....

само за пример, да почнеме со Грците ЕЛА,ЕЛА ОДОС/ОДИ, ТАСА/СТАСА, ДОМАТИА/ДОМ...да продолжам ??? Корените се Македонски......АРХИЕПИСКОП, , ДЕМОКРАТИЈА, АРХЕОЛОГИЈА...зборовите се грчки

сакам да кажам, прецизни дефиниции за тоа кое чие е од некој си брадосан академик 1000 километри потака, кој со нога не стапнал на ова тло...не се и не можат да бидат валидни
 
Член од
14 јули 2007
Мислења
939
Поени од реакции
21
МЕСЕЦ (the moon) МЕСЕЦ (a month)
mаsa (the moon) mаsa (a month or the 12th part of the Hindu year).

Основнот превод можеби ќе се најде, туку онаа етимологија на создавање на зборот е тешко да се пронајде.

МЕ+СЕ , за што ли се користеле тие слогови.
__________________________________________________

УМ
manas = mind (in its widest sense as applied to all the mental powers) , intellect , intelligence , understanding , perception , sense , conscience , will

Од погорново, МНЕНИЕ (мислење) пример, дали имаш некакво мнение за некоја работа.

УМ / УМЕН / УМЕЕ / МНЕНИЕ / СОМНЕЕ / РАЗУМЕН / МАНА ?

Сега дали од сан. МАНАС доага европското МАН / МЕН за човек незнам.

Имам сретнато неколку варијанти за потеклото, покрај горната. Првата е дека зборот е создаден природно. Кога нешто ке се замислиш ке почнеш да м`мкаш х`ММММММММММ, од таму ти треба х`М или УМ.
А втората е дека тоа е спој на трите примарни Хинду богови и тоа тројство го викале ОУМ (или така некако беше).

______________________________________________________________

ПОТЕКЛО / ПОРЕКЛО

Од каде потекнуваш, Кога би тргнал по течението на реката ќе стигнеш до одредена дестинација (место по - течение). Па така ПО - ТЕК или ПО - РЕКА
 
Член од
22 јули 2008
Мислења
184
Поени од реакции
6
-
Како и секој друг јазик, така и македонскиот е интересен за истражување, особено потеклото на разните зборови.
Примери има на претек:
- од каде доаѓа кроце, зошто пак денес велиме полека (полако)
Има една знаменателна реплика казана от Андреј Лјапчев - премиер-министер на Бугарија (инаку родомо од Ресен). Та кога е вст'пир во должност е рекол што ке управлјава: "Со кротце, со благо, со малко кјутек"... Смисолот на таа реченица е што ке управлјава со кроткост и со благост, ама кога не се разбира од дума - ке има и малце бој.
Мислам што неговто "кротце" и твоето "кроце" е едно и сшто.
Тоа "кротце" иде од прилагателното "крот'к" (дали го има на македонски?)
 
Член од
24 октомври 2008
Мислења
215
Поени од реакции
11
Mozes da si pravis razni kombinacii,i teraj si...samo napred.
Jas ke kazam edna prikazna.
Makedoncite,koga se banjaat...pravat skama..prljavata voda ja vikaat skama.
Isto,i zenite koga perele,skamata ja isipuvale,pa plaknele.

Skamata e prljava,necista,taa oznacuva procistuvanje, otkinuvanje, otfrljane na necistoto, necistiot...

Vo najstaro vreme, lugeto, ne zidale hramovi,sinagogi,a sepak go otfrlile necistiot, napravile skama , i dolgo vreme se branele od necistiot so toj ritual, vo skamata..

Potoa,napravile hram.

Skamata,nema poznati vrski so kamen,ovaa vrska doaga bidejki nie Makedoncite taka go izgovarame, ja nema nastavkata -ija,koja ke odbelezi deka pripaga na zemjata.

No,na skamata koga ke i ja stavime nastavkata ija,dobivme mesto pokrieno,kade sto narodot se procistuval od necistiot,go otsekuval,go otfrlal,go kinel,skinuval vo poim...

Quiz:
kako se vika prvata sinagoga?
Ова со скама е ептен егзотично но и вредно за дознавање, интересно е тоа што во синагогите од хеленистичкиот период од кога потекнува најверојатно и називот, се откриени обележја кои одговараат на симболите на древно-македонската религија, според мои сознанија целиот тој период е одбележан на религиски план со претставата за Синот Божји па затоа и претпоставувам некаква поврзаност, интересно е да се истражи за Синот во антиката и да се најде каде е скриен бидејќи тоа досега е најмногу запоставувано има голема причина за тоа.
Од друга страна многу малку е посветено на истражување на анаграмите како појава во пишувањето во древните времиња, јасно е дека се испомешале разни култури, едни пишувале од лево на десно, други од десно на лево, потребата од мистика и “светост, скриеност“ во пишаните текстови исто придонело за анаграмите и слични “нови“ кованици. За мене се индикативни Dionysus (The name Dionysos is of uncertain significance; its -nysos element may well be non-Greek in origin, but its dio- element has been associated since antiquity with Zeus (genitive Dios). Nysa, for Greek writers, is either the nymph who nursed him, or the mountain where he was attended by several nymphs (the Nysiads), who fed him and made him immortal as directed by Hermes). Особено ова Nys(us), nys/syn,
а Дионис не е ништо друго туку Син Божји. Но оди па докажи нешто вакво “фантастично“.
 
Член од
24 октомври 2008
Мислења
215
Поени од реакции
11
Има една знаменателна реплика казана от Андреј Лјапчев - премиер-министер на Бугарија (инаку родомо од Ресен). Та кога е вст'пир во должност е рекол што ке управлјава: "Со кротце, со благо, со малко кјутек"... Смисолот на таа реченица е што ке управлјава со кроткост и со благост, ама кога не се разбира од дума - ке има и малце бој.
Мислам што неговто "кротце" и твоето "кроце" е едно и сшто.
Тоа "кротце" иде од прилагателното "крот'к" (дали го има на македонски?)
Нормално, кроток, кротко, го има и во македонскиот јазик повеќе во смисла тивок, благ, смирен, па ќе кажеме Кроток ко јагне, Кротко јагне но не го употребуваме со денумитив бидејќи кај нас така како да ја губи оваа смисла и значење, барем тоа е мојот впечаток, бидејќи кроце (кротце) е веќе е сврзано со движење и брзина, со значење полека се движи или полека нешто работи, сработува, но и смиреност, можеби имаат заедничко извориште и корен, зборовите се многу слични да не речам исти
 

Kajgana Shop

На врв Bottom