Апсолутно се слагам, ако една империја сака да биде монилит на светската политичка сцена, треба да има воена доминација или барем паритет со конкурентите, кај сите "точки на триење" што ги има со предизвикувачите. На крај краева, воената сила или т.н. hard power гарантира 100% веројатност дека страна врз која се применува таа моќ ќе се потчини на политиките на страната која ја применува. А тоа е подобро од сите други алтернативи, за сите суперсили. Меѓутоа, одбирањето и одржувањето на таа политичка рута е многу скапо и троши многу ресурси. Претпоставува и економска доминантност на таа светска сила за да биде одржлива против кумулативниот притисок кој конкурентите го прават во сите потенцијални конфликтни зони.
Плус, последните два века и овој период на индустријализирана војна ја менува комплетно математиката. Нуклеарното оружје и MAD доктрината, пак, ја превртуваат на глава. Затоа што, веројатноста дека ќе се употреби конвенционалната воената сила во кризни ситуации, се намалува со секој измината декада, до ситуација да е многу мала во моментов. Од другата страна "меката моќ" се повеќе добива на значење, бидејќи е секогаш достапна и има неограничен број на начини на кој може да се примени. А Кина има огромна мека моќ во својот регион и огромна гравитација, дури и за оние земји со кои имаат спротивни интереси. Веќе има примери како влијаат врз историски "непријателски" земји, како Виетнам и Ј. Кореја да ја усогласат својата политика со нивната, само преку користење на мерки на економска политика. Имаше скоро и една интересна ситуација со Шри Ланка ако добро памтам, за влијанието кое се повеќе го добиваат во Африка не треба ни да се коментира. Кина ја игра the long game зошто шаховската табла им е наместена во нивен прилог.
САД во даден момент во иднината ќе бидат overstretched за да можат да одржуваат предност или паритет на сите кризни точки на границите на својата зона на влијание, можеби веќе и се. Тогаш ќе мораат да се повлечат од некои фронтови кои е непрактично да се одржуваат. Еден од тие фронтови мислам дека ќе биде Југоисточна Азија. Како што економијата на Кина ќе расте така ќе ја губат способноста да парираат во трката за вооружување и влијание. Трките за вооружување се практично war of attrition, Кина може да трупа воена техника и да гради вештачки острови се додека не стане неисплатливо за САД да ја прати. Проекциите се дека економијата на Кина, дури и со скромно проектиран раст на бдп од нешто повеќе од 5% годишно, во 2030 година, ќе биде од 1.2 до 1.5 пати поголема од таа на САД. А тој тренд е многу веројатно дека ќе стане реалност. Или САД ќе ја заложат целата своја зона на влијание за тој фронт, или ќе почнат полека да се повлекуваат од тој регион. А кога они ќе се повлечат, со нив ќе заминат во историјата и сите алијанси кои ги граделе. Тој вакум ќе го пополни Кина (веројатно делумно и Индија).
Мислам дека се прилично свесни за ова во САД многу години наназад, дури се веројатно и преокупирани со тоа. Уште пред цела декада официјалната надворешна политика на САД ја имаше агендата pivot to Asia како апсолутен приоритет. Плус, мислам дека ја објаснува нивната неочекувана агресивност и конфликтност што администрацијата на Трамп (која, интересно, има широка подршка на амерканската политичка сцена) ја покажува кон Кина. Како и некои реструктурирања кои ги прават после 2013 година. Верувам дека мислат дека времето им истекува.
Иначе, интересно е што САД беа првиот историски пример кој го доби статусот на светска сила, првенствено преку употреба на мека сила. Многу е интересен периодот на владеење на Теди Рузвелт и односите кои ги има со тогашната светска суперсила, Британската империја. Покажувањето на мускули во текот на кризата за Панамскиот канал, и помирувањето на Британската империја дека не можат да влезат во трка со гломазната индустриска моќ на САД е причина комплетно да се повлечат и да ја препуштат Западната хемисфера на САД и да почне оној период што се нарекува the great rapprochement, кога Британија полека почнува да го топли совозачкото место. Тој период, почетокот на 20 век, е моментот кога САД станаа најголема економија во светот.
Ова долгорочен план мене отсекогаш ми претставувал поим тежок за разбирање. Едноставно има премногу променливи што може да влијаат дијаметрално спротивно од она што сега го гледаме. Добар дел работи можат да се предвидат во наредните години, па и неколку децении. Но се после тоа е некако матно во смисла серија настани може да направат една земја да биде суперсила или да замине во другата крајност.
Еве како пример да ги земиме опиумските војни (иако ми текнуваат еден куп други), доколку Кина победеше во тие војни, ќе имавме комплетно друга геополитичка мапа. Втората светска војна ќе беше поинаква.
Што ако Јапонија не ги нападнеше САД...
Што ако Германија прва стасаше до нуклеарно оружје...
Вакви "мали променливи" одредуваат дали некоја земја би станала глобален играч дури и да не учествува во таа равенка.
Една работа што ги прави САД моќни се сојузниците. Цела Западна Европа, Австралија, Јапонија, С. Арабија, Кореја, Тајван...
Друга работа е технологијата. Без малку имаат монопол и голема контрола кон доста технологии од кои зависат многу работи. Почнувајќи од комерцијални авиони, комуникациски сателити, архитектура, чипови, нуклеарна технологија итн. Кина буквално е изградена од Западни фирми. Секој облакодер, модерна железница, нуклеарен реактор, компоненти за компјутери, сето тоа е дизајнирано и направено од Запад.
Што би направила Кина доколку Јапонија, Кореја и Тајван се решат да и направат поморска блокада? Обезбедување на рутите низ кои течи извозот и увозот, особено енергенсите е една од најбитните работи. Кина нема капацитет моментално да се избори со соседите, камоли со САД.
Не велам дека Кина нема да успее да ги истисни САД од Југоисточна и Централна Азија. Можеби и ќе доминира на глобалната сцена. Но долг пат е тоа. Можеби и цел век. Маратон со пречки. Постојат еден куп работи што Кина треба да ги среди:
Сојузници (моментално "сојузник" им е само С. Кореја)
Армија
Технолошка еднаквост со остатокот од светот или надмоќност
Одржлива економија која ќе расти
Обезбедување на потребните ресурси и коридори за истите да течат безбедно
Патот до Топ листата е тежок.