Високо образование, Титули, Наставно-научни и наставни звања

Член од
7 септември 2016
Мислења
19.404
Поени од реакции
34.398
Високообразовни установи се универзитет и висока стручна школа, во состав на универзитет се факултет, уметничка академија и висока стручна школа, во состав на универзитет се и научни институти како единици на универзитет, висока стручна школа може да се основа како самостојна висока стручна школа или во состав на универзитет. Високообразовните установи можат да бидат јавни, приватно-јавни непрофитни установи и приватни (профитни или непрофитни) установи.

Универзитет
највисока автономна високообразовна, научна, односно уметничка установа која го обезбедува единството во вршењето и развојот на високото образование, науката, уметноста и стручноста и непосредно и преку своите единици од различни студиски подрачја, пренесува сознанија од повеќе научни, односно уметнички подрачја и дисциплини. Во состав на универзитет може да има и придружни членки. Условите за пристапување и правата и обврските на придружните членки се уредуваат со статутот на универзитетот,
Циклуси на високо образование се трите последователни нивоа на високо образование идентификувани со Болоњскиот процес (првиот, вториот и третиот циклус) во кои се распоредени сите квалификации на високото образование кои се стекнуваат на единствениот европски простор на високо образование,
Академски степени и титули е систем на квалификации во науката и високото образование, што овозможува рангирање на научни и научно-педагошки вработени во одредени фази од академската кариера, по правило академската титула „вонреден професор“ се доделува на кандидат за наука, додека академската титула „професор“ се доделува на доктор на наука.

Факултет високообразовна установа која врши високообразовна, научноистражувачка и применувачка високостручна дејност во студиско и научно истражувачко подрачје, според студиска програма на една или повеќе сродни и меѓусебно поврзани наставнонаучни, односно уметнички или стручни области од прв, втор и трет циклус на студии. Уметничка академија како факултет е високообразовна установа која врши високообразовна и уметничкадејност и научноистражувачка работа во една или повеке сродни, односно меѓусебно поврзани наставни и уметнички области и се грижи за нивниот развој. Ако уметничка академија го носи називот “факултет”.

Уметничка академија како висока стручна школа врши стручни студии од подрачјето на една или повеќе сродни, односно меѓусебно поврзани стручниуметнички области и се грижи за нивниот развој.

Висока стручна школа
е високообразовна установа која врши високообразовна или уметничка дејност како додипломски стручни студии, специјалистички стручни студии и применувачка дејност од подрачјето на една или повеќе сродни, односно меѓусебно поврзани струки (стручни области).

Степените што се доделуваат во различни држави се разликуваат во титулата, условите за квалификација, постапките за доделување, па тие кои се приклучиле на „Болоњскиот процес“, се врши усогласување на номенклатурата на академски степени, што подразбира воспоставување на барања за три степени во секоја гранка на знаење,
Високото образование се остварува преку реализација на академски и стручни студии:
Академските студии ги оспособуваат студентите за вршење на дејности во науката и високото образование, во деловниот свет, во јавниот сектори општеството во целост преку оспособување за развој и примена на научните и стручните достигања.
Стручните студии им даваат на студентите знаења и вештини кои им овозможуваат вршење на стручни занимања и ги оспособуваат за непосредно вклучување во работниот процес. Академските и стручните студии се усогласуваат со студиите во европскиот образовен и истражувачки простор.

Студиските програми за стекнување на образование се распоредуваат во три циклуси на високото образование:
- Прв циклус на универзитетски студии на универзитетските студии по правило трае од три до четири години и со неговото завршување стекнуваат од 180 до 240 ЕКТС кредити. Овие студии ги оспособуваат студентите за влез во вториот циклус на универзитетски студии и им се дава можност за вработување на одредени стручни работни места, се стекнува со диплома со додавка на соодветната струка, ако со закон поинаку не е уредено.
Во меѓународниот промет и дипломата на англиски јазик, академскиот назив по завршување на првиот циклус на студии е баццалауреус, односно баццалауреа.

- Втор циклус на универзитетски студии
на академските универзитетски студии од вториот циклус траат една до две години и со нивното завршување стекнуваат од 60 до 120 ЕКТС кредити. Овие студии можат да траат и подолго доколку тоа е во согласноссо меѓународно прифатените стандарди за даден профил. Вкупниот број на кредитикои се стекнуваат на првиот и вториот циклус на универзитетските студии изнесува 300 ЕКТС кредити и се стекнува со научен назив - магистер,
Во меѓународниот промет и дипломата на англиски јазик, научниот назив по завршување на вториот циклус на студии е мастер.

- Трет циклус, докторски студии траат, по правило, три години и носат 180 ЕКТС кредити. Со јавната одбрана на докторскиот труд стекнува наученназив доктор на науки (др.сц) односно доктор по уметности (др.арт). Докторските студии можат да се запишат по завршувањето на вториот циклус наакадемски студии. Универзитетот може да организира студии од трет циклус во траење помалку од три години, со кои се стекнува звањето специјалист по одредено подрачје (спец.).Називот специјалист т.е. неговата кратенка се додава на академскиот назив стекнат од вториот циклус на универзитетски студии.
Специјализацијата од областа на медицината, томатологијата и фармацијата се уредуваат со посебен закон.
Секој циклус на универзитетските студии завршува со стекнување на одреден назив.

1. Диплома (лиценциран)

Диплома (од лат. baccalarius - „млад човек“, за возврат од bacca lariu - plodlavra) е академска диплома или квалификација што им се доделува на студентите по совладување на основната програма за обука, за редовно образование е 4 години, „Диплома” е јавен документ издаден од високообразовна установа со кој се докажува стекнато високо образование од прв, втор или трет циклус потребно за продолжување на образованието или за започнување, со вршење на соодветна професија.

Додаток на диплома (Диплома Супплемент) е составен дел на дипломата која содржи податоци за имателот на дипломата, информации кои поблиску ја определуваат квалификацијата, нивото на квалификацијата (стручниот, односно научниот назив) системот и содржината на студиите и постигнатите резултати, како и податоци за академските и професионалните можности кои ги дава квалификацијата за натамошни студии и професионаленстатус, дополнителни информации според природата на студиската програма и нивниот извор, датум и потпис и информации за националниот високообразовниот систем.

Заедничка диплома (Јоинт Дегреес) е диплома која се стекнува со завршување на студиска програма која заедно ја прифаќаат и изведуваат два или повеќе универзитети во земјата или универзитет од земјата и акредитирана висоообразовна установа од странство, односно нејзина единица акредитирана и регистрирана во Македонија, според условите определени со овој закон,

2. Магистерски
Магистер (од лат. магистер - ментор, наставник, лидер) - највисока академска диплома, квалификација (во некои земји - почетна академска диплома), стекната од студентот по завршувањето на магистратурата (совладување на специјална програма за обука), магистратура е фаза на високо стручно образование, следејќи ја постдипломската диплома, што овозможува продлабочување на специјализацијата во одредена професионална насока, со рок од две години на програмата за обука за редовни студии,
Наставниците во високообразовните институции можат да работат на следниве позиции:
Асистент
Виш предавач
Доцент
Професор

Асистенти се млади научници кои немаат научна диплома, дипломирани студенти кои пишуваат докторски труд или кандидати откако ја одбранија.
Позицијата постар наставник може да ја извршува кандидат за науки без работно искуство и научни достигнувања. По исполнувањето на овие услови, кандидатот за науки има право да ја извршува функцијата доцент, без да ја има оваа титула, само откако ќе работи како вонреден професор одреден период, откако го напишал потребниот број научни трудови во овој момент, кандидатот за науки ја добива титулата вонреден професор, доцент работи во иста позиција и во исто време, тој има право да ја извршува професорската позиција, има одредено научно искуство и заслуга во научните достигнувања. Доцент може да биде избрано лице кое има научен степен доктор на науки од научната област во која се избира, објавени научни и стручни трудови, постигнувања во примената на истражувачките резултати и способност за изведување на одделни видови високообразовна дејност.
За вонреден професор може да биде избрано лице кое има научен степен доктор на науки од научната област во која се избира, самостојни научни и стручни трудови објавени одделно или во публикации, учество во научноистражувачки проекти, односно значајни достигнувања во примената на научно истражувачките резултати, придонес во оспособувањето на соработници и помлади наставници и кое покажало способност за изведување на разни видови високообразовна дејност. За редовен професор може да биде избрано лице кое има научен степен доктор на науки од научната област за која се избира, објавени поголем број научни трудови одделно или во научни публикации кои имаат значајно влијание во развојот на науката и практиката.
Лектор може да биде избрано лице кое има завршено студии од втор циклус од научна област во која се избира и покажува способност за наставна работа, владее со проблемите на својата дисциплина и има практично искуство во наставната работа. За виш лектор може да биде избрано лице кое има завршено студии од втор циклус од научната област во која се избира, објавени научни и стручни трудови и покажува способност за наставна работа.
Доцент, вонреден професор и редовен професор по стручно уметничките предмети може да биде избрано и лице без научен степен доктор на науки, кое има завршено соодветно високо образование од втор степен, признати уметнички и стручни дела, односно остварувања кои се од особено значење за афирмација на културата и уметноста во и надвор одземјата, како и способност за наставна работа. За помлад асистент на медицински, стоматолошки и фармацевтски факултет може да биде избрано лице кое има завршено академски циклус од прв степен со најмалку 300 кредити, со просечна оценка од најмалку 8,00 (осум), кое активно владее со еден од странските јазици и покажува способност за научно наставна, односно научностручна дејност. За помлад лектор може да биде избрано лице кое има завршено академски студии од втор циклус со просечна оценка од најмалку 8,00 (осум), кое активно владее со странскиот јазик и покажува способност за наставна работа. За помлад уметнички соработник може да биде избрано лице кое има завршено академски студии од втор циклус, има способност за уметничка стручна работа и кое положилаудиција. Правата и обврските на помладиот асистент, помладиот лектор, односно помладиот уметнички соработник се утврдуваат со статутот на високообразовната установа.
Доктор на науки секогаш ја извршува позицијата професор, дури и ако тој сè уште не добил таква титула, работата на дисертацијата е доделување на академска диплома, а звањата се доделување на академска диплома, за да се добие академско звање, исто така е неопходно да се напише и одбрани теза.

Ректорот какао раководен орган го претставува и застапува универзитетот во земјата и странство, се избира од редовните професори и од научните
советници за време од четири години, со право уште на еден избор, под условите утврдени со статутот на универзитетот.

Проректор има еден или повеќе проректори кои се избираат од редот на лицата избрани во наставнонаучни и научни звања од единиците на универзитетот и се избираат на предлог на ректорот, вршењето на должноста ректор и проректор е неспојливо со вршењето на друга државна функција или функција во политичка партија, ректорот не мора да биде од редот на вработените на универзитетот.

Ректорската управа ја сочинуваат ректорот, проректорите, деканите на факултетите, директорите на Високите стручни школи, директорите на
акредитираните научни установи и претставници на студентите.

Универзитетскиот совет има најмногу 11 члена, шест члена именува сенатот на универзитетот од лицата кои не се членови на сенатот од кои најмалку еден е студент, три члена именува основачот, еден член именува организацијата на работодавачите во Македонија и еден член именува единицата на локалната самоуправа, во работата на универзитетскиот совет учествува и ректорот без право на глас.

Органи на факултетот се наставно-научен совет, декан и деканатска управа.
Органи на високата стручна школа се наставнички совет, директор и управа на високата стручна школа.

Емеритус универзитетот може на предлог на наставно научниот совет на единица на универзитетот да му додели звање професор емеритус на редовен професор во пензија, кој посебно се истакнал со својата научна, односно уметничка работа, кој стекнал меѓународна репутација и постигнал резултати во обезбедувањето на наставнонаучен и соработнички подмладок во област во која е избран. Вкупниот број на професор емеритус не може да биде повеќе од 5% од вкупниот број на наставници на универзитетот.

Примариус доделување на звање на здравствените работници со завршен медицински, стоматолошки и фармацевтски факултет, лекарите, стоматолозите и дипломираните фармацевти можат да се здобијат со звањето примариус ако:
- положиле специјалистички испит од одредена гранка на специјалност предвидена со Правилникот за гранките и времетраењето на специјализацијата на здравствените работници со високо образование;
- имаат најмалку 15 години успешна работа за унапредувањето, организирањето и во спроведувањето на здравствената заштита,
- имаат објавено стручни или научни трудови од соодветна гранка на медицината, стоматологијата односно фармацијата,
- покажале позитивни резултати во стручното издигање и усовршување на здравствените работници и здравствените соработници, како наставници или предавачи на медицинските образовни организации, на курсеви, семинари или на други облици на стручно усовршување или покажале организациони способности. Посебната комисија за доделување на звањето примариус се формира од редот на најистакнатите здравствени работници во Република Македонија. Комисијата за доделување на звањето примариус има претседател, заменик на претседателот и 5 члена. Мандатот на комисијата за доделување на звањето примариус трае 4 години.
 
Последно уредено:

Стев

Rockscourge Stevahn
Член од
19 декември 2019
Мислења
4.413
Поени од реакции
4.237
Ја положив факултет, и се вработив со пристојна плата. Не може да се жалам за работата, ама може за ситуацијата со транспортот до таму и баксузот со наоѓање престој.
Колку толку и парите помогнаа со личните интереси..
 

Kajgana Shop

На врв Bottom