За многу години нека е празникот 23 Октомври - Денот на македонската револуционерна борба.
Еве сведоштво на една Македонка, директен наследник на еден од шестемина основачи на
МАКЕДОНСКАТА РЕВОЛУЦИОНЕРНА ОРГАНИЗАЦИЈА
И ЈАС СУМ (В)МРО
Оставам запис за едно време кога минатото не само што не се почитува, туку се изобличува до непрепознатливост. Јас и мојот брат работиме токму на делот од минатото кој не треба да се оживува, туку треба да се надживее. Но за да го надживееме, најпрво треба да го запознаеме, за да можеме да го надраснеме. А пред тоа, треба да го запишеме. Оти историјата памети само записи чија перцепција е многу различна, во зависност од седиштето на нејзиниот најмен ангажиран историчар. Пркосам на погрешните написи кои некои медиуми во Македонија сакаат да ги остават за одредени случаи, како впрочем многу пати претходно, внесувајќи забуна во историските записи. Во таа смисла разберете го и овој текст. Зошто незапишано-неслучено.
Таа кобна 1948 година фамилијата на мојот дедо засекогаш се распрчка по светот. Од шест браќа и две сестри, повеќето не ги виде никогаш во животот. Некој замина во далечната Австралија, некој само до Белград, а двајца од нив ги сокапаа своите коски 20 години по заднаните на тогашна Грција.
Кога на почетокот од 21 век падна ембаргото за сите оние
Македонци кои се родени во егејскиот дел на Македонија, мојот дедо посака да отиде да го види своето родно село Ајватово, крај Солун, денеска прекрстено во Лити. Со месеци му велев на мојот татко дека тоа треба да се изведе мошне умно, па прво појдовме до Грција да го фотографираме селото и околината, а подоцна се вративме со камера барајќи да снимиме барем еден жив човек од неговата генерацијата. Во тоа време веројатно и не можев да го сфатам бремето кое со генерации тлееше во генетскиот код на мојата фамилија. Но гледајќи го дедо ми, сега веќе кревок старец, како липта пред снимките, ги доживеав товарот и болката со кој тој безгласно живееше толку многу години. И одеднаш се прекршив. Имав чувство како сето тоа да било моја лична историја, иако никогаш не сум ја преживеала, ниту пак сум била дел од неа. Историја која молкум е запишана во свеста на сите минати и идни генерации, а никогаш на хартија.
Како отсекогаш да сум била вовлечена во таа безвременска приказна на мојот дедо кој се обидуваше да ни го пренесе на мене и на брат ми наследството на Македонскиот етнос што како хард-диск со текот на вековите апсорбирал кодови и ги вткал во сопствениот фолклор.
Се уште не знам зошто не отидов на тоа патешествие со татко ми и чичко ми во родниот крај на мојот дедо. По кажувањата знам дека во моментот кога пристигнале во атарот на селото, тој клекнал и почнувал да ја бакнува земјата ронејќи ги грутките низ прстите и топејќи ги со своите солзи. Татко ми потоа долго повторуваше дека стоеле скаменети со чичко ми не знаејќи како и самите да се справат со емоционалниот шок кој го преживеале. Ниту пак јас знаев да се справам со некои работи од типот зошто моите вујни и чиковци кога ќе им појдевме на гости во Солун не смееја да зборуваат на
македонски јазик, па поради тоа како мала научив да го зборувам грчиот јазик течно. Оти тоа да ти било единствениот начин да се разбереме самите ние – во фамилијата. (за повеќе во врска со ова види го текстот Проколната земја).
И ден денеска одам во Грција, во Солун и во селото Ајватово каде живее дел од мојата фамилија, а живеат и огромен број на
Македонци. И постојано посетувам една стара трошна куќа, која чиниш секој момент ќе се распадне. Но таа со децении одолеала на времето и стои гордо во средсело како споменик кој постојано ме потсетува на мојата семејна историја. Тоа е куќата во која се родил мојот дедо Ѓорѓи, неговиот татко Сотир, неговиот татко
Андон итн. Колкумина од вас можете да си го наброите на прсти вашето семејно стебло до седмо колено по име и презиме знаејќи што работеле, а тоа да не било сеење и жнеење?
Во истата куќа, во истата соба во која се родил мојот дедо, која денеска е во сопственост на нашата фамилија со тапија од турскиот султан, се родил и неговиот дедо, т.е. мојот прадедо Андон Димитров кој е еден од основачите на Македонската Револуционерна Организација во историската 1893 година. И тоа на 23 Октомври, кој е воедно и мој роден ден!
Токму така, добро читате и не ве лажат очите. Јас и мојот потесен круг на фамилијата сме директни крвни наследници и во своите вени ја носиме крвта на еден од најголемите борци за македонската кауза, а воедно и еден од најголемите Македонски револуционери кој е запишан во сите историски читанки. Официјалното име и презиме на Андон Димитров е Андон (Антон) Димитров Филахтечев. Двете гранки од мојата фамилија го носат соодветното презиме, Димитро(вск)и во Македонија и Филахтови во Грција.
Мојата фамилија и во Македонија и во Грција е аполитична и во современ смисол на зборот не-фотељашки ориентирана, а јас сум апсолутно оперирана од политиката која во Македонија воопшто не постои, зошто сметам дека е тоа наука на високи интелектуалци. Познати се јавно моите ставови дека не ги ‘трпам’ македонските политичари кои доколку сакаат да ги слушам што говорат, ќе мораат да ми платат за изгубеното драгоцено време кое можам да го искористам за поумни работи како наука и истражување на своите корени. Не ме интересира ниту една идеологија или партиска припадност, зошто мојата религија е мојата археологија, и не отстапувам во напорот да го истражувам и да го запишувам минатото.
Мојата фамилија има дадено многу жртви низ историјата (како впрочем и многу други фамилии), но најголемата е тоа што цел живот морам да се борам и да докажувам дека сум Македонка, неправда што не може да ја исправи ниту една политичка партија во Македонија која чека само да дојде на власт.
За сите овие изминати 20 години откако постои независна Македонија, ниту една партија со привремена референца на организација МРО никогаш не не’ побарале мене или моите блиски да не контактираат, чисто од историски аспект да имаат референца за својата активност дека се обидуваат да остварат некаква врска со минатото. Штом не го сториле тоа до сега, отсега натаму веќе им е доцна, зошто се многу смешни кога се удираат во гради за нашата историја. Јас работам со минатото, ама олкаво непочитување кон истото тоа минато кое е издигнато на ниво на државна религија, до сега не сум доживеала.
Затоа немојте да се занесувате со некакви претставки дека ТИ СИ (В)МРО, вие кои во ланецот на еволуцијата ги поминувате моментите од партиски пиончиња, лепачи на плакати, делачи на флаери до фотељашки гребатори, зошто не го заслужувате тоа. Не заслужувате ни буква од оваа организација, зошто единствено прифаќам да се борам за каузата на Македонците во Европа или во светот, ама не прифаќам тоа да го сторам помеѓу самите Македонци во мојата сопствена држава.
Јас моето културно-историско фамилијарно наследство до сега не го распознав во ниту една партија со претставка (В)МРО. Ниту пак во било која друга политичка партија.
Мојот дедо се обидуваше да ни го пренесе на мене и на брат ми наследството кое вткаено во кодот на македонскиот народ провејуваше со стотици години. Тогаш можеби не го сфатив бремето кое требаше да се понесе.
Но од крв очигледно не се бега. Јас станав археолог, а мојот брат етнолог, со што ја споивме релацијата помеѓу недопирливото и опипливото културно наследство која и онака е нераздвојна. Чинам дека и двајцата гордо го понесовме фамилијарниот ‘товар’. Чиј товар носиш ти?
Василка Димитровска
23 октомври, 2011
http://arheo.com.mk/2011/06/23/me-and-my-roots/
.